بررسي رخداد غيرهوازي اقيانوسي آپتين پيشين بر اساس نانوفسيل‌هاي آهكي و آمونيت‌ها در غرب منطقه كپه‌داغ

Nannoplankton and Ammonoid evidence in the Early Aptian Oceanic Anoxic Event in the west of Kopet-Dagh Basin

نانوفسيل‌هاي آهكي و آمونيت‌ها در سازندهاي سرچشمه و سنگانه برش تكل‌كوه واقع در قسمت‌هاي غربي حوضه رسوبي كپه‌داغ مورد مطالعه و بررسي قرار گرفتند. در برش مورد بررسي بيوزون‌هاي آمونيتي Heteroceras spp. Zone، Martelites securiformis Zone، Deshayesites oglanlensis، Deshayesites weissi Zone و قسمت‌هاي تحتاني بيوزون آمونيتي Deshayesites deshayesi Zone در لايه‌هاي مربوط به سازند سرچشمه و قسمت‌هاي مياني و فوقاني بيوزون آمونيتي Deshayesites deshayesi Zone و بيوزون آمونيتي Dufrenoyia sp. Zone در لايه‌هاي مربوط به سازند سنگانه تشخيص داده شد. بر اساس بيوزون‌هاي آمونيتي موجود سن سازند سرچشمه بارمين پسين-آپتين پيشين و سن سازند سنگانه آپتين پيشين است. همچنين در اين برش بيوزون‌هاي نانوفسيلي Watznaueria oblonga Zone (NC5) و Chiastozygus litterarius Zone (NC6) در سازند سرچشمه و قسمت فوقاني بيوزون نانوفسيلي Chiastozygus litterarius Zone (NC6) و بيوزون نانوفسيلي Rhagodiscus angustus Zone (NC7A) در سازند سنگانه مشخص گرديد. بر اساس نانوفسيل‌هاي آهكي موجود سن سازند سرچشمه بارمين پسين-آپتين پيشين و سن سازند سنگانه آپتين پيشين-ابتداي آپتين پسين است. مطالعه نانوفسيل‌هاي آهكي بيانگر ثبت رخداد غيرهوازي اقيانوسي در سازند سنگانه (از ابتداي سازند سنگانه تا ضخامت 50 متري) و در قسمت‌هاي فوقاني بيوزون نانوفسيلي NC6 و قسمت‌هاي ابتدايي بيوزون نانوفسيلي NC7A است. آمونيت‌ها در اين فاصله‌ كه بر اساس داده‌هاي مربوط به نانوفسيل‌هاي آهكي به رخداد غيرهوازي اقيانوسي نسبت داده شده، حضور ندارند اما در ابتداي رخداد غيرهوازي اقيانوسي (مرز سازندهاي سرچشمه و سنگانه) حضور داشته كه مي‌توان از آنها براي تعيين سن رخداد غيرهوازي اقيانوسي استفاده كرد. آمونيت‌هايي كه در قسمت‌هاي ابتدايي رخداد غيرهوازي اقيانوسي يافت شده‌اند عبارتند از: Deshayesites cf. involutus، Deshayesites cf. consobrinoides و Deshayesites deshayesi. اين گونه‌هاي آمونيتي متعلق به بيوزون آمونيتي Deshayesites deshayesi Zone مي‌باشند. بر اساس داده‌هاي فوق رخداد غيرهوازي اقيانوسي در بيوزون آمونيتي Deshayesites deshayesi Zone قابل ثبت است.

Calcareous nannofossils and Ammonites have been studied in the Sarcheshmeh and Sanganeh formations at the Takal Kuh section in the western part of the Kopet-Dagh Basin. In the studied section ammonite biozones present in Sarcheshmeh Formation are Heteroceras spp. Zone, Martelite securiformis Zone, Deshayesites oglanlensis Zone, Deshayesites weissi Zone and the lower part of Deshayesite deshayesi Zone and the biozones recognized in Sanganeh Formation are the Upper part Deshayesite deshayesi Zone and Dufrenyia sp. Zone. According to the ammonite fauna present the age of the Sacheshmeh Formation is determined to be Late Barremian-Early Aptian and that of Sanganeh Formation to is Aptian. In this section the calcareous nannofossil zones Watznaueria oblonga Zone (NC5) and Chiastozygus litterarius Zone (NC6) are located within Sarcheshmeh Formation and the Upper part of Chiastozygus litterarius Zone (NC6) and the Rhagodiscus angustus Zone (NC7A) are found in the Sanganeh Formation. On the basis of calcareous nannofossil data the age of the Sarchechmeh Formation is found to be Late Barremian-Early Aptian while that of the Sanganeh Formation is estimated to be Early Aptian-early Late Aptian. Calcareous nannofossils data recorded the presence of Oceanic Anoxic Event 1a (OAE 1a) at the upper part of NC6 and the lower part of NC7A Zone (lowermost 50 meters of Sanganeh Formation meters). Ammonites are not present at the Oceanic anoxic event OAE 1a interval, but but appear at Sarcheshmeh-Sanganeh boundary, and are used for dating the event. Based on the presence of Deshayesites cf. involutus, Deshayesites cf. consobrinoides and Deshayesites deshayesi at the first part of the interval Deshayesites deshayesi ammonite biozone has been determined and accordingly the OAE 1a event is recorded within the Deshayesites deshayesi Zone of the studied section.