تاثير متقابل نقاشي چيني و ايراني در عصر مغول

The Reciprocal Effects of Chinese and Iranian Painting in Mongol Era

چكيده بعد از استيلاي لشكر چنگيز بر بلاد اقوام اويغور و منحل شدن اين طايفه در تاتارها، سبك نقاشي مانوي ـ اويغوري توسط مغولان در چين منتشر و رايج شد و ذوق و سليقه استادان اين سرزمين متمدن كه خود نيز به اين فن علاقمند و در آن مهارت داشتند، در آن اثر كرد و به تدريج سبك نقاشي ايراني ـ مانوي پس از گذشتن از دست هنرمندان اقوام اويغور و مغول، در چين به عنوان سبك خاصي شناخته شد و همين سبك نقاشي است كه در عهد ايلخانان مغول توسط هنرمندان چيني با بهره مندي از روش ها و سنت هاي هنري نقاشي چيني، دوباره در راستاي مبادلات فرهنگي و هنري به ايران برگشت و به عنوان «سبك چيني» مشهور گرديد. علت عمده اين امر نيز عزيمت برخي از هنرمندان چيني به امر ايلخانان، به ايران بود. در نتيجه اين امر و رفت و آمد مردم ايران به چين به تدريج نقاشي سبك چيني در ايران انتشار يافت. بر اثر نفوذ هنري نقاشان چين و استفاده از كاغذ، قلم و مركب چيني و شكل و شيوه رنگ آميزي و تركيب خطوط و ترسيم صورت بعضي حيوانات و پديده هاي ذي روح كه در ميان فرهنگ و هنر مسلمين سابقه نداشته، مثل اژدها و بعضي از حيوانات افسانه-اي ديگر، به تدريج اجزا و عناصر جديدي در نقاشي ايراني داخل شد و در تصاوير خلق شده، نقش صورت هاي مغولي با چشم هاي بادامي و گونه-هاي برجسته معمول گرديد و اين اختلاط و تاثير و تاثرات سبك نقاشي چيني و ايراني در يكديگر، به ويژه در عهد تيموريان در قالب «مكتب هنري هرات» به اوج خود رسيد.

Abstract After domination of Mongol on Changise’s army in the city of Uighur relatives and dissolving of this tribe in Tatars, painting style of Manoy-Uighurs published and became common in China through Mongol and enthusiasm of the skillful professors of this city had effects on it. Gradually this style of painting became known as a special style after passing through the Uighur and Moghol artists. This style came to Iran and was known as the “Chinease style”. The reason of this popularity of Chinease artists in Iran was because of Ilkhanan order. As a result of commuting of Iranian people from Iran to China, this Chinease style was published in Iran. Because of artistic effect of Chinease artists and paper, pen and Chinease ink and way of painting and combination of lines and drawing the animals face and living organisms were not experienced among the art of Muslims, like crocodile and some mythic animals. Gradually new elements entered in Iranian painting and drawing of Mongolian faces with big eyes and round cheeks became common and this combination of Iranian an Chinease art effects together aspired in form of an “artistic book of Harat” in Teymooriyan age.