اثر آموزش بر آگاهي و سازه‌هاي مدل اعتقاد بهداشتي در دانش‌آموزان دختر دبيرستاني شهر اصفهان در ارتباط با سندرم نقص ايمني اكتسابي (ايدز)

Effect of educational program on knowledge and health belief model structures about acquired immune deficiency syndrome (AIDS) among high school female student in Isfahan, Iran

زمينه و هدف : هرچند سندرم نقص ايمني اكتسابي از نظر پزشكي مهم است؛ ولي به عنوان يك رفتار شخصي و يك پديده اجتماعي و فرهنگي از اهميت ويژه‌اي برخوردار بوده و نوجوانان به عنوان جمعيت در معرض خطر شناخته شده‌اند. تنها راه موثر عليه ايدز آموزش بهداشت است. اين مطالعه به منظور تعيين اثر آموزش بر آگاهي و سازه‌هاي مدل اعتقاد بهداشتي در دانش‌آموزان دختر دبيرستاني شهر اصفهان در ارتباط با سندرم نقص ايمني اكتسابي (ايدز) انجام شد. روش بررسي : اين مطالعه شبه‌تجربي روي 72 دختر دبيرستاني شهر اصفهان در سال 1390 انجام شد. دانش‌آموزان به دو گروه 36 نفري مداخله و شاهد تقسيم شدند. براي گروه مداخله جلسات آموزشي در دو جلسه با استفاده از روش سخنراني و بحث گروهي انجام گرفت و براي گروه شاهد هيچ آموزشي صورت نگرفت. پرسشنامه 3 قسمتي شامل مشخصات دموگرافيك، آگاهي و سازه‌هاي مدل اعتقاد بهداشتي به وسيله خودگزارش‌دهي تكميل گرديد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS-18 ، paired t-test و independent t-test تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها : در ابتداي مطالعه ميانگين آگاهي، شدت درك شده، منافع و موانع درك شده بين دو گروه اختلاف آماري معني‌داري نداشت. در انتهاي مطالعه ميانگين آگاهي، شدت درك شده، منافع و موانع درك شده در گروه مداخله افزايش آماري معني‌داري نشان داد (05/0P < )؛ اما ميانگين حساسيت درك شده در گروه مداخله اختلاف آماري معني‌داري نداشت. نتيجه‌گيري : اين مطالعه نشان داد كه آموزش براساس مدل اعتقاد بهداشتي سبب بالارفتن شدت درك و منافع درك شده و نيز كاهش موانع درك شده در دانش‌آموزان دختر گرديد؛ اما اثر آماري معني‌داري بر حساسيت درك شده نداشت.

Background and Objective: Although acquired immune deficiency syndrome (AIDS) is a vital medical problem but it is more prominant as a personal behavior social cultural phenomenon. Adolescents have been identified as risk population in immune deficiency virus. Health education is only effective method to prevent AIDS. This study was carried out to determine the effect of educational program on knowledge and health belief model structures about acquired immune deficiency syndrome (AIDS) among high school female student in Isfahan, Iran. Materials and Methods: This quasi-experimental study conducted on 72 female students whom divided equaly into case and control groups. The questionnaire included demographic characteristics, knowledge and health belief model. Educational interventions were performed in lecture and group discussion. Data were analyzed using SPSS-18, paired t-test and independent t-test. Results: There were no significant differences in knowledge, perceived severity, benefits and barrier in two groups before intervention. After intervention, there were significant increases in knowledge, perceived severity, perceived benefits and perceived barriers (P < 0.05), in the intervention group, but there was not significant increases in perceived susceptibility. Conclusion: Education based on health belief model can improve knowledge, perceived severity, benefits and barriers in female student. More educational sessions are required for improving perceived susceptibility in high school female students.