شيوه‌هاي تنظيم داستان‌هاي قرآني براي متون نمايشي راديو

Adaptation of Qur’anic Narratives for Radio Dramas

پژوهش حاضر به دليل پرداختن به ويژگي‌هاي نمايشنامه راديويي و نحوه تنظيم داستان‌هاي قرآني داراي اهميت فراواني است. اين پژوهش با توجه به ضرورت توليد و عرضه آثار نمايشي، بويژه توليدات راديويي فاخر ديني بر مبناي قرآن كريم و لزوم آشنايي نويسندگان راديو با اصول اقتباس از اين منبع ارزشمند ديني، تهيه و تاليف شده است. روش پژوهش، اسنادي و ابزار گردآوري اطلاعات، فيش بوده است. اين مقاله درصدد پاسخگويي به سوال‌هاي زير مي‌باشد: اصول تنظيم در آثار نمايشي راديو كدام است؟ شيوه‌هاي تنظيم داستان‌هاي قرآن براي متون نمايشي راديو كدامند؟ تفاوت اصول تنظيم متون نمايشي داستان‌هاي قرآني و ساير آثار نمايشي چيست؟ نتيجه كلي پژوهش حاضر نشان از شفاهي، ساده و همه فهم بودن قصص قرآن (از جهت محتوا) است. نمايش راديويي به دليل درگير نكردن حواس مخاطب با تصاوير، در انتقال پيام و اثرگذاري و در استيفا كامل و جامع و مانع مفاهيم معرفتي وحي، قالب مناسب‌تري براي طرح داستان‌هاي قرآني است، اولين گام تنظيم قصص قرآن براي متون نمايشي راديو، مشخص كردن نوع اقتباس است. گام دوم، شناخت ويژگي‌هاي دراماتيك روايت قصص و كشف رابطه‌ي دروني كنش روايت و اشخاص قصه است. گام سوم، يافتن الگوي مناسبي است كه با كمك آن بتوان قصص قرآن را براي نمايش راديويي، آماده كرد، تا علاوه بر جذابيت و درست بودن روايت، وجه ديني و معنوي نمايش نيز آشكار شود.

This article aims to address the way in which Qur’anic stories could be adapted and modified for radio dramas. This documentary and library research addresses such issues as, the principles of adaptation and modification for radio dramas, ways of adapting Qur’anic narratives for radio dramas, the differences between Qur’anic dramatic texts and other dramatic works. It also explains dramatic properties of narratives and discovers the stories internal action and the characters. The findings indicate that Qur’anic stories are straightforward, understandable and easy to tell in terms of content. Radio is a medium not engaging the audience’s sense of sight and this makes it a good tool for effective conveyance of the messages of Qur’anic stories. Finally, the article proposes a suitable model with which one could prepare Qur’anic stories for radio dramas.