بررسي و تعيين مناسبترين شاخص خشكسالي هواشناسي به‌منظور ارزيابي خشكسالي در استان همدان

Determining the most appropriate meteorological drought index for evaluation of drought in Hamedan province

زماني يك منطقه تحت سيطره خشكسالي قرار گرفته است كه در آن وقوع برخي از عناصر آب و هوايي به‌ويژه بارندگي در زمان معيني كمتر از حالت طبيعي و درازمدت باشد. ارزيابي وضعيت خشكسالي در هر منطقه نيازمند كمي‌سازي خشكسالي مي‌باشد. اگرچه هيچ‌يك از شاخصها از نظر كم و كيف بالاتر از بقيه شاخصها نيست اما بعضي از شاخصها ممكن است براي برخي از كاربران مناسب‌تر باشد، به همين دليل ممكن است نتايج همه آنها يك‌سان نباشد. شاخصهاي عمده‌اي كه در اين تحقيق مورد ارزيابي قرار گرفته‌اند شامل: انحراف از بارندگي سالانه (SIAP)، دهك‌هاي بارندگي(DPI) ، عدد استاندارد Z، درصد نرمال بارش (PNPI) و شاخص استاندارد بارش (SPI). شاخصهاي يادشده با استفاده از آمار و اطلاعات 15 ايستگاه هواشناسي استان طي دوره آماري 20 ساله ارزيابي و مناسبترين روشها تعيين شدند. سپس بر مبناي آن نقشه وضعيت خشكسالي و ترسالي استان تهيه و ترسيم شد. نتايج نشان مي‌دهد كه دو روش(SIAP) و عدد استانداردz (Z SCORE ) براي بررسي خشكسالي سالانه استان همدان مناسب‌تر از ساير روشهاست و مي‌تواند به‌عنوان شاخصهاي عمده در ارزيابي خشكسالي استان مورد استفاده قرار گيرد.

If the occurrence of some climatic elements especially rainfall at a given time is less than normal and long term condition, the region will encounter drought. The evaluation of drought in each region needs the quantification of drought. Although none of the indices is superior compared to the others some indices could be more suitable for some users. For this reason, the results of all indices could be different. Main indices investigated in this research were as follows: SIAP, DPI, Z index, PNPI, SPI. The mentioned indices were evaluated using the data of 15 synoptic stations of Hamedan during 20 years, and the best methods were determined. Then, based on that, the map of drought and wet conditions of the province was produced. According to the results, SIAP and Z SCORE were identified as the best compared to the other methods and they could be considered as main indices in the evaluation of drought in Hamedan province.