رابطه ابعاد مختلف فرسودگي شغلي و برخي عوامل فردي و شغلي در ماماهاي شاغل

The Relationship between the Different Dimensions of Burnout and Personal and Professional Factors in Midwives

مقدمه: فرسودگي شغلي اثرات متعددي در زندگي اجتماعي، فيزيكي و روان شناختي فرد به جاي مي گذارد. حرفه مامايي، ماهيت پرتنشي دارد، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسي ابعاد فرسودگي شغلي و ارتباط آن ها با برخي عوامل فردي- شغلي در ماماها انجام شد. روش كار: اين مطالعه مقطعي در سال 1391 بر روي 300 ماماي شاغل در بيمارستان ها و مراكز بهداشتي درماني وابسته به دانشگاه علوم پزشكي تهران انجام شد. ابزار گردآوري داده ها، پرسشنامه محقق ساخته شامل عوامل فردي-شغلي و پرسشنامه استاندارد ماسلاچ بود. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از نرم افزار آماري SPSS(نسخه 16) و آزمون هاي تي مستقل، آناليز واريانس، توكي و رگرسيون چندگانه انجام شد. ميزانp كمتر يا مساوي 05/0 معني دار در نظر گرفته شد. يافته ها: در اين مطالعه، سن (003/0=p) و تعداد فرزند (013/0=p) با بُعد مسخ شخصيت؛ سطح تحصيلات (05/0=p)، شيفت كاري (003/0=p) و ميزان اضافه كاري (003/0=p) با بُعد خستگي عاطفي؛ وضعيت مسكن (004/0=p) با بُعد عدم موفقيت فردي؛ محل كار با هر سه بُعد خستگي عاطفي (00/0=p)، مسخ شخصيت (05/0=p) و عدم موفقيت فردي (04/0=p) و علاقه مندي به شغل نيز با هر سه بُعد خستگي عاطفي (00/0=p)، مسخ شخصيت (004/0=p) و عدم موفقيت فردي (002/0=p) ارتباط معناداري داشتند. بر اساس آناليز رگرسيون، سن، وضعيت مسكن، محل كار، شيفت كاري و علاقه مندي به شغل، همبستگي مثبت و معني داري با ابعاد فرسودگي شغلي داشتند (05/0p?). نتيجه گيري: سطح عدم موفقيت فردي ماماها بالاست و بين عواملي نظير سن، سطح تحصيلات، تعداد فرزند، وضعيت مسكن، محل كار، شيفت كاري، ميزان اضافه كاري و علاقه مندي به شغل با فرسودگي شغلي و ابعاد آن، ارتباط معني داري وجود دارد.

Introduction: Burnout is a breakdown that affects on personsʹ biopsychosocial life. Midwifery has stressful nature therefore the purpose of this study was evaluation of burnout dimensions and their relation with professional and personal factors in midwives. Methods: This cross-sectional study was conducted in 2012 on 300 midwives working in educational hospitals and health centers affiliated to Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. Data were collected using a researcher made questionnaire including professional and personal factors and the Maslach burnout inventory questionnaire. Data were analyzed using SPSS software version 16, independent t-tests, ANOVA, Tukey, and multivariate regression. P value less than or equal to 0.05 was considered significant. Results: Significant relationships were found in age and number of children with depersonalization (p=0.003 and p=0.013, respectively); education, shift work and overtime rate with emotional exhaustion (p=0.05, (p=0.003 and p=0.003, respectively); housing status with individual failure (p=0.004); workplace with three dimensions of burnout (emotional exhaustion (p=0.00), depersonalization (p=0.05) and individual failure (p=0.04)) and also interest in job with three dimensions of burnout (emotional exhaustion (p=0.00), depersonalization (p=0.004) and individual failure (p=0.002)). In regression analysis, age, housing status, workplace, shift work and interest in job showed significant positive correlation with dimensions of burnout (p?0.05). Conclusion: Level of decreased personal accomplishment in midwives is high and professional and personal factors such as age, education level, number of children, housing status, workplace, shift work, overtime rate and interest in job have significant relationship with burnout and its dimensions.