تصويري از فرهنگ مصرفي جامعه ايران با استفاده از داد ههاي يك پيمايش ملي پيرامون گذران اوقات فراغت

An Image of the Consumer Culture of Iranian Society Using Data from a National Survey on Leisure Time Activities

با توجه به آنكه فرهنگ مصرفي امروزه خصوصيت اصلي جامعه مدرن قلمداد مي‌شود و فرهنگ جامعه ايران نيز در نتيجه تبادلات فرهنگيِ اثرگذار، درحال گذار به وضعيت مدرن محسوب مي‌شود، ارايه تصويري از فرهنگ مصرفي جامعه ايران مي‌تواند به ارايه تحليلي دقيق از نحوه گذار از جامعه سنتي به مدرن منجر گردد. در اين مقاله داده‌هاي پيمايش مليِ گرايش‌هاي فرهنگي و نگرش‌هاي اجتماعي در ايران، پيرامون بررسي گذران اوقات فراغت مورد تحليل ثانويه قرار گرفته است. از آنجا كه الگوهاي گذران اوقات فراغت از مولفه‌هاي اصلي فرهنگ مصرفي است، تلاش شده با گونه‌ شناسي‌ها و طبقه ‌بندي‌هاي ثانويه بر روي داده‌هاي پيمايش فوق‌الذكر، نيم‌رخي تحليلي از فرهنگ مصرفي جامعه ايران ارايه گردد. جامعه آماريِ تحقيقي كه داده‌هاي آن مورد استفاده اين مقاله قرار گرفته است تمامي شهرها و روستاهاي كشور است. نمونه نيز به شيوه خوشه‌اي چند مرحله‌اي اخذ شده است. در نهايت با تحليل داده‌هاي جمع‌آوري شده از 9000 نمونه اين نتيجه حاصل شده كه الگوهاي گذران اوقات فراغت به شش دسته قابل طبقه‌بندي است و هركدام از اين دسته‌ها گوياي شكل خاصي از فرهنگ مصرفي در جامعه ايراني است.

Since today’s consumer culture is regarded as the main characteristic of modern culture, and the Iranian society’s culture, as a result of influential cultural exchanges, is considered a culture in transition to the modern state, providing an image of the consumer culture of the Iranian society can contribute to a careful analysis of its transition from the traditional society to a modern society. In the present article, the data from the national survey on cultural inclinations and social attitudes, which dealt with leisure time activities in Iran, has been analyzed using secondary analysis method. Since the patterns of leisure time activities are among the main components of consumer culture, attempt has been made to present a critical portrait of the consumer culture of Iranian society, through typologies and secondary classifications of the data from the aforesaid survey. The statistical universe of the research, whose data has been used in the present article, includes all the cities and villages in Iran. The sample was collected using multi-stage cluster method. Finally, the result of the analysis of the collected data indicated that the pattern of leisure time activities can be divided into six groups, each of which denotes a certain form of consumer culture in the Iranian society.