بررسي تغييرات تركيبات بيوشيميايي ماهي بوتك (Cyprinion macrostomum) و سياه ماهي (Capoeta damascina) در دو فصل گرم (تابستان) و سرد (پاييز)

Investigation of Changes Biochemical Composition of Botak Fish (Cyprinion Macrostomum) and Tiny Scales Siahmahi (Capoeta Damascina) In the Warm (summer) And Cold Season (autumn)

مطالعه حاضر جهت بررسي مقايسه اي تركيبات بيوشيميايي دو گونه ماهي بوتك (Cyprinion macrostomum) و سياه ماهي فلس ريز (Capoeta damascina) در فصول گرم (تابستان) و سرد (پاييز) در سال 1390 انجام گرديد. در هر فصل 9 نمونه از ماهي بوتك با ميانگين وزن كل73/5±350 گرم و طول كل 1/1±5/16 سانتي متر و سياه ماهي فلس ريز با ميانگين وزن كل 58/7±345 گرم و طول كل 4/1±8/15 سانتي متر از رودخانه سزار واقع در استان لرستان از ايستگاهاي 1، 2 و 3 صيد و زيست سنجي گرديدند. براساس نتايج اين تحقيق بالاترين ميزان رطوبت لاشه بدن در سياه ماهي فلس ريز در فصل گرم با 69/78 درصد وزن بدن و كمترين مقدار آن در ماهي بوتك در فصل گرم 05/74 درصد وزن بدن مشاهده گرديد. اختلاف معني داري در ميزان رطوبت بين فصل گرم و سرد در ماهي بوتك مشاهده شد (05/0P < ). در صورتيكه ميزان رطوبت لاشه سياه ماهي در فصول گرم و سرد اختلاف معني داري نشان نداد. به هرحال براساس نتايج حاصل از آناليز واريانس يك طرفه، اختلاف معني داري در ميزان رطوبت لاشه بين دو گونه در فصلهاي گرم و سرد مشاهده گرديد (05/0P < ). آزمون توكي اين اختلاف را بين ميزان رطوبت لاشه ماهي بوتك در فصل گرم با ساير مقادير رطوبت را نشان داد. بيشترين و كمترين محتوي پروتيين به ترتيب در ماهي بوتك در فصل گرم با 40/9 درصد و در سياه ماهي فلس ريز در فصل سرد با 86/6 درصد وزن بدن ثبت شد. اختلاف معني داري در ميزان پروتيين لاشه ماهي بوتك و سياه ماهي در فصل گرم و سرد مشاهده گرديد (05/0 P < ). اين اختلاف بين محتوي پروتيين ماهي بوتك در فصل سرد و سياه ماهي در فصل گرم با ميزان پروتيين ماهي بوتك در فصل گرم و سياه ماهي در فصل سرد مشاهد گرديد. ماهي بوتك در فصل گرم بيشترين ميزان چربي با 38/4 درصد وزن بدن را نشان داد. به هرحال اختلاف معني داري در ميزان چربي لاشه ماهي بوتك و سياه ماهي در فصل گرم و سرد مشاهده گرديد (05/0 P < ). محتوي خاكستر بدن ماهي بوتك و سياه ماهي فلس ريز در فصل گرم و سرد اختلاف معني داري نشان نداد. همچنين در بررسي آناليز واريانس يكطرفه نيز اختلاف معني داري بين دو گونه مشاهده نگرديد. به هرحال بايد عنوان نمود كه تركيبات بيوشيميايي بدن ماهي بوتك و سياه ماهي تحت تاثير فصل گرم و سرد قرار گرفتند كه بيشتر ناشي از تغييرات درجه حرارت در دو فصل مي باشد كه منجر به ايجاد اختلاف در وفور غذا در محيط و تاثير بر تركيبات بيوشيميايي بدن مي گردد و همچنين احتمال مي رود اوايل شروع چرخه توليد مثلي باعث ايجاد تغييراتي در ميزان تركيبات چربي و پروتيين بدن هر دو ماهي مي گردد.

This study carries out to compared the biochemical composition of two species, Botak (Cyprinion macrostomum) and tiny scales Siahmahi (Capoeta damascina) in the warm (summer) and cold (autumn) season that was done in 1390 at Khorramshahr University of Marine Science and Technology. In each season collected nine fish that Botak and Siahmahi fish with mean weight 350±5.73 g and 345±7.58 g and total length of 16.5±1 and 15.8±1.4 cm, respectively from Sezar River of the Lorestan province (Stations 1, 2 and 3) and then all fish were biometry. Based on these results, the highest moisture content of carcass in Siahmahi was 78.69 percent of body weight and the lowest was in Botak fish with 74.05 percent was observed in the warm season. Significantly differences was observed in moisture content of carcass between the warm and cold season in Botak fish (P < 0.05). While carcass moisture content of Siahmahi in cold and warm seasons showed no significantly differences. However, according to the results of one-way ANOVA, no significantly differences in carcass moisture content was observed between the two species in the warm and cold seasons (P < 0.05). The highest protein contents of Botak was 9.40 percent in the warm season and for the tiny scales Siahmahi was 6.86 percent of body weight in the cold season, respectively. Protein content of Botak and Siahmahi carcass were Significantly different in warm and cold seasons (P < 0.05). Botak fish in the warm season showed maximum fat with 4.38% of body weight. However, fat content of whole body was significantly different between Botak and tiny scales Siahmahi in warm and cold seasons (P < 0.05). Ash content of body Botak and tiny scales Sahmahi showed no significant difference between the seasons of this research. In addition, no significantly difference was observed in Ash content between two species. Fainally, according to the results of this study, body biochemical composition of Botak and tiny scales Siahmahi in warm and cold seasons were probably affected by water temperature changed in the two seasons that it was lead to different in the abundance of food in the environment and there was effected on biochemical compounds of fish body.