كاربرد روش هاي مبتني بر ارزيابي چند معياره فازي (Fuzzy MCE) جهت توسعه كاربري‏هاي كشاورزي و مرتع داري درحوزه آبخيز سد قشلاق

Application of fuzzy multi criteria evaluation to develop agricultural and range management land uses in Geshlagh dam watershed

استفاده از روش هاي مناسب براي برنامه ريزي و تصميم گيري در ارزيابي سرزمين جهت بهينه سازي فعاليت هاي انسان اهميت ويژه اي دارد. اين پژوهش با هدف استفاده از روش هاي تصميم‏گيري چند معياري فازي در ارزيابي تناسب اراضي براي توسعه كاربري هاي كشاورزي و مرتع داري در پارسل A حوزه آبخيز سد قشلاق واقع در استان كردستان (در سال 1390) به منظور ارزش‏گذاري معيارها و تعيين كاربري اراضي انجام پذيرفته است. پس از آماده-سازي اطلاعات زيست محيطي آبخيز مطالعاتي و ارزش‏گذاري معيارهاي موثر در ارزيابي تناسب اراضي براي توسعه كاربري هاي فارياب، ديم‏كاري و مرتع داري بر اساس توابع فازي، با استفاده از روش وزندهي جمعي فازي (FSAW) تجزيه و تحليل و تلفيق نقشه ها جهت تهيه نقشه ارزيابي توان اراضي براي توسعه كاربري هاي مذكور و طبقه بندي آن ها انجام پذيرفت. سپس با تلفيق نقشه هاي بدست آمده اولويت‏بندي كاربري ها بر اساس روش كمي تعيين اولويت صورت گرفت. نتايج نشان داد كه با كاربرد منطق فازي در ارزيابي سرزمين ارزش‏گذاري معيارهاي تصميم گيري و پهنه بندي سرزمين از ديدگاه اكولوژيك مي تواند با سهولت و دقت بيشتري انجام پذيرد. علاوه بر اين معلوم گرديد كه براي توسعه كاربري هاي فارياب، ديم‏كاري و مرتع داري به ترتيب 1/3، 8/14 و 5/28 درصد از كل مساحت آبخيز اختصاص مي يابد و بقيه قسمت هاي منطقه (6/53 درصد) براي توسعه كاربري هاي مذكور نامناسب مي باشند

Application of appropriate methods for planning and decision making in land evaluation is very important for the optimization of mankind activities. The objective of this study is land suitability evaluation using fuzzy and multi criteria decision making methods to develop agricultural and range management land uses in parcel A of Gheshlagh dam watershed in Kurdistan province, west of Iran (in 2011). Following data collection and weighting effective criteria for land suitability evaluation for three types of the land uses including irrigation farming, dry farming and range management based on fuzzy triangular function; fuzzy simple additive weighting (FSAW) method was applied to overlay maps and data analysis in GIS environment. Then, the prioritization of land uses was done based on quantitative analysis. The results showed that weighting of decision criteria and zoning of land from ecological perspective can be done easily and more accurately by using fuzzy method. Additionally, it was found that development of irrigation farming, dry farming and range management land uses is allocated in 3.1, 14.8 and 28.5 percentages of the study area, respectively, while the rest of the region (53.6 %) is unsuitable to develop above mentioned land uses