طراحي الگوي درمان شناختي رفتاري مبتني بر مواجهه با «خود» در درمان اختلال اضطراب اجتماعي و كارآزمايي باليني آن

The designing of model of Cognitive Behavioral Therapy based on "self-exposure" in treatment social anxiety disorder and its clinical trial

پيشينه درمان شناختي رفتاري اختلال اضطراب اجتماعي، بر الگوهاي مبتني بر مواجهه با «موقعيت» و مواجهه با «خود- موقعيت» متمركز بوده است. اين الگوها، نقادي‌هايي را به همراه داشته‌اند. در اين رابطه، موسكويچ (2009) مدعي است كه درمان‌هاي كنوني، تنها بر مواجهه با «موقعيت» متكي هستند و نيمرخ خاص هر بيمار را در نظر نمي‌گيرند، بنابراين بيماران داراي اختلال اضطراب اجتماعي، در انتهاي درمان نشانه‌دار باقي مي‌مانند يا به يك راهنماي درماني واحد، به‌صورت متفاوتي پاسخ مي‌دهند. از اينرو، وي ترس از مواجهه با «خود» را به‌جاي ترس از مواجهه با موقعيت‌هاي اجتماعي في‌نفسه، ترس اساسي در اختلال اضطراب اجتماعي درنظر گرفته و مواجهه با «خود» را اساس درمان پيشنهاد كرده است. مطابق آنچه گفته شد و براساس انتقادات و پيشنهادهاي موجود در پيشينه پژوهشي، در اين مطالعه، ابتدا يك الگوي درمان شناختي رفتاري مبتني بر مواجهه با «خود»، براي درمان اختلال اضطراب اجتماعي طراحي و سپس، اثربخشي مقدماتي الگوي درماني طراحي شده در كاهش نشانه‌هاي اختلال اضطراب اجتماعي، بررسي شد. بدين‌خاطر، ?? آزمودني مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعي، براساس «پرسشنامه هراس اجتماعي» (SPIN) و «مصاحبه باليني ساختاريافته براساس DSM-IV» (SCID-IV) انتخاب شدند. ? نفر از مبتلايان ياد شده، به‌طور تصادفي در گروه آزمايش و ? نفر در گروه كنترل جايگزين شدند. گروه آزمايش بر اساس الگوي طراحي شده تحت درمان قرار گرفت و گروه كنترل در انتظار ماند. وارسي‌ها نشان داد كه دو گروه از لحاظ ويژگي‌هاي جمعيت‌شناختي همتا بودند. آزمودني‌ها قبل از شروع و بعد از اتمام مداخله/ انتظار، (SPIN)، «مقياس تصوير خود منفي» (NSPS)، «مقياس بررسي فراواني اجتناب ظريف» (SAFE)را تكميل كردند. نتايج تحليل‌ها نشان مي‌دهد كه تاثير متغير مستقل (درمان شناختي- رفتاري براساس مواجهه با خود) بر متغير وابسته (SPIN، SAFE، NSPS) معنادار است. در مجموع، نتايج پژوهش حاضر بيانگر اثربخشي الگوي درمان شناختي رفتاري مبتني بر مواجهه با خود بر كاهش مولفه‌هاي مختلف اختلال اضطراب اجتماعي است.

The designing of model of Cognitive Behavioral Therapy based on "self-exposure" in treatment social anxiety disorder and its clinical trial M. Atrifard M.R. Shairi, Ph.D.* The literature of Cognitive Behavioral Therapy (CBT) of social anxiety disorder have been focused on models based on "situational-exposure" and "self-situational exposure". These models have caused criticisms. In this direction, Moscovitch (2009) expressed as the current treatments rely on only exposure to situation, and exclude every patientʹs specific profile; therefore patients with social anxiety disorder remain symptomatic in the end of treatment or differently respond to a single treatment manual. Subsequently, he believed that the fear of exposure to self instead fear of exposure to social situations per se is core fear in social anxiety disorder and proposed the exposure to self as the basis of treatment. As noted and according to criticisms and suggestions in the literature, in this study, firstly, a model of CBT based on "self-exposure" for treatment of social anxiety disorder was designed and next preliminary efficacy of designed model in decreasing symptoms of social anxiety disorder was investigated. Thus, 12 subjects with social anxiety disorder were selected using Social Phobia Inventory (SPIN) and Structured Clinical Interview for Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders (SCID-IV). 6 subjects randomly were assigned to experimental group and 6 subjects assigned to control group. Experimental group received CBT based on designed model and control group waited. Investigations showed 2 groups were demographically the same. Subjects completed SPIN, NSPS, and SAFE before and after treatment/ waiting. The results of analyses indicate the effect of independent variable (CBT based on "self-exposure") on dependent variable (SPIN, NSPS, and SAFE) is significant. In conclusion, the results of this research are indicative of the efficacy of CBT based on "self-exposure" model in decreasing different components of social anxiety disorder. Keywords: Social anxiety disorder, Negative self-perception, CBT based on "self-exposure" Contact information: atri58@yahoo.com