كشاكش رشته‌ها در ميدان دانشگاهي (مقايسه‌ سرمايه‌ فرهنگي رشته‌هاي چهارگانه‌ دانشگاه دولتي اصفهان)

Competition of Different Academic Disciplines in the Academic Field (Comparison of the Cultural Capital of Four Disciplines in the University of Isfahan)

ميدان دانشگاهي در دهه‌ اخير، دچار تغييرات ساختاري و سلسله ‌مراتبي شده است. يكي از اين تغييرات، موجوديت، استقلال، كسب پرستيژ رشته‌اي و هويت‌يابي رشته‌هايي، مانند جامعه‌شناسي به واسطه تمركز حول سرمايه‌هاي جديدي، همچون سرمايه ‌فرهنگي است. در اين مطالعه سعي شده است با تكيه بر نظريه‌ فرهنگي پي‌ير بورديو و بحث او در كتاب انسان‌ دانشگاهي، ميزان سرمايه‌ فرهنگي دانشجويان چهار رشته‌ جامعه‌شناسي، پزشكي، حقوق و طراحي صنعتي (هنر)- همگي از بين دانشجويان دانشگاه دولتي اصفهان- ارزيابي شود. شيوه گردآوري داده‌ها در چارچوبي پيمايشي، پرسشنامه‌ ساختمند بوده است. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد: رشته‌ جامعه‌شناسي و طراحي صنعتي داراي بالاترين ميزان سرمايه فرهنگي‌اند و رشته‌هاي حقوق و پزشكي داراي سرمايه‌ فرهنگي كمتري نسبت به دانشجويان جامعه‌شناسي و طراحي صنعتي هستند. همچنين، نتيجه ديگر پژوهش حاكي از آن است كه رشته‌هاي جامعه‌شناسي، پزشكي، حقوق و طراحي صنعتي همگي داراي ميانگين سرمايه فرهنگي كمتر از متوسط نظري تعريف شده هستند. بر اساس يافته‌هاي اين مطالعه مي‌توان گفت، با پديد آمدن سلسله‌ مراتبي متمايز به نام سلسله‌ مراتب فرهنگي در كنار سلسله ‌مراتب اجتماعي، ميدان دانشگاهي واجد قطب‌هاي جديد و كشاكش‌هاي نماديني ميان رشته‌هاي دانشگاهي شده است. يافته‌هاي اين مطالعه تاييد مي‌كند كه يكي از مياديني كه بدين سلسله‌ مراتب، رسميت و هويت بخشيده، ميدان علوم اجتماعي و دانشجويان جامعه‌‏شناسي است كه با دارا بودن سرمايه‌ متمايزي به نام سرمايه فرهنگي، در تكاپوي هويت بخشي، كسب قدرت و مرجعيت‌يابي براي خود در صورت‌بندي نوپديد ميدان دانشگاهي ايران است.