بررسي مفهومي و مصداقي بركت از ديدگاه قرآن كريم

Study of Blessing, Its concept and Its Extension from the Perspective of the Holy Quran

بحث درباره بركت و بررسي مفاهيم و موارد استعمال آن در قرآن كريم مي‌تواند راه گشاي چگونگي استفاده صحيح و مناسب از نعمات الهي باشد چرا كه خداوند بسياري از نعمات خود را با تعبير نعماتي «مبارك» در قرآن كريم ياد نموده است. واژه بركت در اصطلاح قرآني و ديني از پربسامدترين اصطلاحات در فرهنگ اسلامي است كه در كتب مقدس ديگر اديان نيز همچون تورات و انجيل در مورد عطيه‏هاي الهي به انبيا و ديگران به كار رفته است. نگارنده بر آن است كه با بازشناسي مفهوم بركت و سپس بيان برخي مصاديق آن در قرآن كريم، روشن نمايد وجه اشتراك اين نعمات پر بركت از نظر خداوند متعال چيست و چه دليلي باعث مبارك بودن اين موارد شده است. برخي مفسران با دسته بندي انواع بركات الهي، به دو دسته بركات اكتسابي و غير اكتسابي اشاره كرده‌اند و با توجه به برخي آيات قرآن مواردي را نيز به عنوان عوامل ايجاد كننده بركت و ويژگي‌هاي آن نام برده‌اند وليكن به نظر مي‌رسد مطلبي كه در اين ميان مغفول مانده و عامل اساسي بركت در نعمات الهي مي‌باشد، همانا منفعت عمومي و فايده مندي آن‌ها براي ديگران در زندگي اجتماعي بشر است كه پس از فحص و بررسي در آيات قرآن مي‌توان به اين نتيجه دست يافت.

Discussing the concept of blessing ”barakah” and studying its usage in the holy Quran can pave the way for the right and proper use of divine blessings, since God has described a large number of His blessings in the holy Quran as blessed or Mubarak. The word ” barakah” in its religious and Quranic usage is one of the high frequency terms in the Islamic culture occurring also in other scriptures such as the old and New Testaments concerning divine gifts to the prophets and others. Identifying the concept of Baraka and stating some of its extensions in the holy Quran , authors seek to clarify the common point between all these bounties in the eyes of God Almighty, and the secret behind their being blessed. Classifying different kinds of divine blessings , some commentators have divided barakat into two categories of acquired and non acquired ones. Relying on certain Quranic verses, they have also mentioned some of the features of blessed bounties and factors bringing blessing to them. However, it seems an essential point neglected, i,e. public benefit and usefulness of bounties to others in the social life of human being. This is the final point we reach after studying Quranic verses and pondering over them.