بررسِي روند آبدهِي رودخانه كسِيلِيان

Assessment of Discharge Trend of Kasilian Watershed

تغِيِيرات اقلِيمِي مِي تواند باعث تغِيِير در آبدهِي متوسط سالانه و فصلِي، بزرگِي و فراوانِي سِيلاب ها و خشكسالِي ها گردد. اِين عوامل بر روِي مدِيرِيت منابع آب كشاورزِي و اكوسِيستم هاِي آبِي تاثِيرگذار است. بدِين منظور حوضه آبخِيز كسِيلِيان در ناحِيه خزر مورد بررسِي قرار گرفت. سرِي هاِي زمانِي روزانه و ماهانه آبدهِي در دوره زمانِي 89-1334 مورد بررسِي قرار گرفتند. پس از بازسازِي سرِي هاِي زمانِي 8 شاخص آبدهِي شامل Q5 , Q10, Q30, Q50, Q70, Q90, Q95و Qmean براِي مراحل بعدِي ِپژوهش آماده گردِيد. سه روش تاِيل-سن، رسم نمودار در دستگاه محور مختصات و من-كندال به كار گرفته شد. نتاِيج نشان داد اگرچه روش تاِيل-سن روش مناسبِي براِي تعِيِين مقدار روند آبدهِي مِي باشد. اما براِي تعِيِين معنِي دارِي و زمان روند روش من-كندال مناسب است. در روش من-كندال بِيشترِين روند كاهشِي شاخص هاِي كم آبِي و پرآبِي به ترتِيب متعلق به فصول زمستان، بهار، پايِيز و تابستان است. تنها شاخص هاِي آبدهِي Q90, Q95 در فصل زمستان داراِي روند مثبت مِي باشند. بر اساس نمودار من-كندال در اكثر شاخص هاِي آبدهِي سالانه و فصلِي، سالهاِي 1370 الِي 1374 نقطه تغِيِير روند كاهشِي ِيا افزاِيشِي با روند ثابت بوده است. روش رسم نمودار در دستگاه محور مختصات به عنوان ِيك روش ساده و مناسب براِي تعِيِين روند مقادِير پاِيِينِي، مِيانِي و بالاِيِي سرِي زمانِي قابل استفاده است.

Climate change can affect changes in mean annual and seasonal discharge, magnitude and frequency of flood and drought. These factors influence agricultural water management ecosystems. For this propose, Kasilian catchment in Khazar region was selected for study. Daily and monthly discharge time series during 1334-89 are reviewed. After reconstruction, eight discharge indicator including Q5 , Q10, Q30, Q50, Q70, Q90, Q95, Qmean were prepared for further analysis. Three methods of Thiel-sen, plot on Cartesian coordinate system and Mann-Kendall method were employed. Result show although Theil-sen method is suitable for determining discharge trend value, but Mann-Kendall method is a more suitable approach for significant and time of trend. The results of Mann-Kendall method show highest decreasing trend of both high and low discharge belong to winter, spring, autumn and summer, respectively. Discharge indicator of Q90, Q95 only showed a positive trend in winter. In most seasonal and annual discharge indicators’ changes in decreasing or increasing trend were experienced during 1370-74 showed a constant rate. Plot on Cartesian coordinate system as a simple and suitable method for determining low, medium and high time series is used.