بررسي فيتوشيميايي عصاره حاصل از بخش‌هاي هوايي (گل، برگ و ساقه)گياه Verbascum cheirantifolium BOISS در دامنه‌هاي كوه دنا، ايران

Phytochemical evaluation of Verbascum cheirantifolium shoot (flower, leaf, and stem) essences of in Dena mountain slopes in Iran

امروزه در علم پزشكي درمان بيماري‌ها به كمك داروهاي گياهي از موضوعات چالش‌برانگيز و مهم است. هدف از اين مطالعه بررسي تركيبات شيميـــايي عصـــاره حاصـــل از بخـــش‌هــاي هـــوايـــي (گــل، بـــرگ و ساقـــه) گيـــاه Verbascum cheirantifolium BOISS بود. اندام‌هاي هوايي( گل، برگ و ساقه) گياه به‌صورت جداگانه از مهم‌ترين رويشگاه آن در دامنه‌هاي كوه دنا واقع در استان كهگيلويه و بويراحمد در تيرماه 1390جمع‌آوري شد و پس از خشك‌شدن اندام‌هاي هوايي در سايه عصاره آنها به روش هضم استخراج گرديد. تركيبات شيميايي عصاره‌ها به كمك دستگاه كروماتوگرافي گازي مجهز به طيف سنج جرمي ( (GC-MSتجزيه و شناسايي شدند. در مجموع 18، 16 و 18 تركيب به‌ترتيب در عصاره حاصل از اندام‌هاي گل، برگ و ساقه شناسايي گرديد. تركيبات عمده شناسايي‌شده از عصاره گل شامل، Butanoic acid, butyl ester (29/35%)، 1-Tert-buthoxy-5-trimethylsilyloxypentane (82/18%) و 8.exo.-cyanobicyclo [3.2.2]nona-3,6-dien-2-one (16/11%)، بيشترين ميزان تركيبات موجود در عصاره برگ مربوط به، Butanoic acid, butyl ester (38/31%)، Butane, 1,1-dibutoxy (76/16%) و Propanoic acid, 2,2-dimethyl-, octyl ester (25/10%) و درنهايت بيشترين تركيب در عصاره ساقه را تركيبات، Butanoic acid, butyl ester (2/33%)، Benzenamine, 2,5-difluoro (49/16%) و 8.exo.-cyanobicyclo[3.2.2]nona-3,6-dien-2-one (61/9%) به خود اختصاص داده است. به‌طوركلي نتايج نشان داد تركيبات موجود در اندام‌هاي برگ و ساقه نسبت به گل از تنوع بيشتري برخوردار است. Butanoic acid, butyl ester مهم‌ترين و بيشترين ميزان تركيب موجود در هر سه اندام موردبررسي است.

Nowadays, curing diseases by means of medicinal plants is a challenging and significant issue. The present study aimed at exploring the chemical compounds in shoot essences (i.e. flower, leaf, and stem) of Verbascum cheirantifolium. Shoots were collected separately from the main habitats of the plant in the mountain slopes of Dena in Kohgyluyeh and Buyerahmad province during July 2011. After drying the shoots in shadow, their essences were extracted via digestion method. The chemical compounds of extracts were analyzed and identified by means of a gaseous chromatography instrument which was equipped with mass spectrometer (GC-MS). On the whole, 18, 16, and 18 compounds were respectively identified in the essences obtained from flower, leaf, and stem organs. The main substances identified in flower extracts included butyl ester, botanoic acid (35.29%), 1-Tert-buthoxy-5-trimethylsilyloxypentane (18.82), and exo-cyanobicyclo [3.2.2] nona-3, 6-dien-2-one (11.16%،). The highest amount of compounds in leaf essence belonged to butyl ester, butanoic acid (31.38%), 1,1-dibutoxy (16.76%), octal ester, 2,2-dimethyl-, and Propionic acid (10.25%). The highest amount of substance in stem essences belonged to butyl ester, butanoic acid (33.2%), 2,5-difluoro, Benzamine, (16.49%), and 8.exo.-cyanobicyclo [3.2.2]nona-3,6-dien-2-one (9.61%). Generally speaking, the results indicated that the compounds in leaf and stem organs were more diverse in comparison to those in the follower. Butyl ester and butanoic acid were the most significant and the highest amount of compound in all three organs under study.