بررسي ميزان باقي مانده انواع سموم ارگانوفسفره در توت فرنگي توليدي استان مازندران

Assessment of Organophosphorus Residues together in Strawberry Produced in Mazandaran, Iran

سابقه و هدف: برای كنترل آفات در محصولات مختلف كشاورزی از جمله توت فرنگی، از آفت‌كش‌ها استفاده می‌شود. با توجه به اين‌كه توت‌فرنگی پوسته سطحی يك‌نواختی مشابه ساير ميوه‌ها ندارد، لذا سموم دفع آفاتی كه در پرورش اين ميوه به كار برده می‌‌شوند، در آن نفوذ كرده و به راحتی نيز از آن حذف نمی‌‌شود. از اين‌رو اين تحقيق با هدف بررسی ميزان هم زمان باقی‌مانده آفت‌كش‌های ارگانوفسفره در توت‌فرنگی توليدی استان مازندران انجام شده است. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه 211 نمونه توت فرنگی از شهرهای استان مازندران در بهار سال 1391 از سطح مزارع توليدی جمع‌آوری شد و به‌طور هم‌زمان باقی‌مانده سموم مالاتيون، ديازينون، دورسبان (كلرپيروفوس) و اتيون در آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت. آماده‌سازی نمونه‌ها با روش QUECHERS صورت گرفت و به‌وسيله دستگاه GC-mass اندازه‌گيری كمی سموم مورد نظر انجام شد. مقايسه ميانگين هركدام از سموم با حدود استاندارد به روش آناليز واريانس يك‌طرفه (ANOVA) مورد بررسی آماری قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان داد كه ميانگين و انحراف معيار كل غلظت سموم مالاتيون، ديازينون، دورسبان و اتيون بر حسب ppb به ترتيب 8/2±52/4، 8/6±2/37، 78/1± 07/6 و74/1±67/2 بود. از سوی ديگر اگر چه ميانگين ديازينون و دورسبان در نمونه‌های مورد بررسی پايين‌تر از حد مجاز استاندارد ملی ايران به ترتيب100 و300 ppb می‌باشد در حالی كه براساس اين استاندارد مصرف مالاتيون و اتيون درتوت فرنگی مجاز نمی‌باشد. استنتاج: يافته‌های به دست آمده مبنی بر وجود باقی مانده سموم در نمونه‌ها، كنترل دوره ای سلامت اين محصول ضروری به نظر می‌رسد.

Background and purpose: Pesticides are used to control pests in agricultural crops. According to the integrity and permeability status of surface skin of strawberry, pesticides can penetrate and precipitate in the fruit. Thus, the study was performed to assess the level of Organophosphorus pesticide residues together in strawberry produced in Mazandaran province. Material and methods: In this study, 211 strawberry samples were collected in the different cities of Mazandaran province during spring 2012, and the residual levels of malation, diazinon, dursban and etion were analyzed using QUECHERS and GC-MS. The data were analyzed by One-way ANOVA statistical analysis. P< 0.05 was comprehended as significant. Results: The results showed that the mean residual contents of malation, diazinon, dursban and etion were 4.58±2.8 ppb, 37.2±6.8 ppb, 6.07±1.78 ppb and 2.67±1.74 ppb, respectively. Despite the malation and etion, the mean concentrations of diazinon and dursban in strawberry samples were lower than that of Iran standard level. Conclusion: As a result, regarding to the use of large amount of unaccepted pesticides, permanent control of pesticide residues in agricultural products such as strawberry, seems to be necessary.