بررسي غلظت تركيبات شبه استروژني 4- نونيل فنل، اوكتيل فنل و بيس فنل آ در رسوبات سطحي سواحل بخش جنوب غربي درياي خزر (كياشهر- آستارا )

Concentrationof 4- Nonylphenol, Octylphenol and Bisphenol A, Estrogen Doubt Compounds in Sediments of Southwest Coastal of Caspian Sea (Keyashahr-Astara)

سابقه و هدف: امروزه آلودگی محيط زيست به خصوص آلودگی اكوسيستم‌های آبی جوامع انسانی و ساير موجودات زنده را درگير مشكلات جدی نموده است. تركيبات مختل كننده غدد درون ريز يا تركيبات شبه استروژنی به علت ايجاد اثرات منفی در انسان و حيوانات (ماهيان و دوزيستان) امروزه بسيار شايان توجه‌اند. اين مطالعه به منظور تعيين غلظت تركيبات 4- نونيل فنل، اوكتيل فنل و بيس‌فنل آ در رسوبات سطحی 4 منطقه ساحلی (كياشهر، انزلی، كپورچال و آستارا) در دريای خزر انجام پذيرفت. مواد و روش‌ها: به منظور بررسی غلظت تركيبات شبه استروژنی، نمونه‌های رسوب سطحی از عمق 10 متر 4 منطقه ساحلی در محدوده مورد مطالعه (كياشهر، انزلی، كپورچال و آستارا) برداشت گرديد. پس از آماده سازی نمونه ها (خشك كردن، استخراج و كروماتوگرافی ستونی) غلظت اين تركيبات توسط دستگاه گاز كروماتوگرافی با طيف سنج جرمی تعيين شد. يافته‌ها: بر اساس نتايج غلظت تركيبات 4- نونيل فنل، اوكتيل فنل و بيس‌فنل‌آ در رسوبات سطحی مناطق مورد مطالعه به ترتيب در محدوده 48/174- 41/16، 90/41- 63/5 و 66/30-3/0 نانوگرم به ازای هر گرم وزن خشك تعيين گرديد. ايستگاه واقع در منطقه انزلی از هر سه تركيب مقادير قابل توجهی نشان دادند كه نشان می‌دهد منابع وارد كننده اين تركيبات در منطقه وجود دارد و ايستگاه‌های واقع در منطقه كپورچال و آستارا مقادير بسيار پايينی نشان دادند. مقايسه غلظت‌های بدست آمده با استاندارد كيفيت رسوب نشان داد كه در برخی ايستگاه‌ها اين تركيبات پتانسيل ايجاد اثرات منفی بر موجودات منطقه را دارا می‌باشند. استنتاج: با توجه به اين كه اين تركيبات در غلظت‌های كم نيز باعث ايجاد اثرات منفی شده و هم‌چنين قادرند در طول زنجيره غذايی منتقل شوند لذا نگرانی در ارتباط با حضور اين آلاينده‌ها در آب‌های ساحلی خزر وجود دارد.

Background and purpose: Today, environmental pollution, especially pollution of aquatic ecosystems, humans and other organisms are faced with serious problems. Endocrine disrupting chemicals are one group of chemical compounds that are important because of their significant adverse effects in humans and animals. Therefore, this study aimed to determine the concentration of 4-Nonylphenol, Bisphenol A and Octylphenol compounds in surface sediments of 4 areas in the coastal of Caspian Sea. Materials and methods: Surface sediments samples taken from stations were studied and after preparation (Drying, Extraction, Clean up) the samples were injected into the Gas Chromatography-mass Spectrometry Results: The concentration ranges of 4-Nonylphenol, Octylphenol and Bisphenol A compounds in surface sediment samples were as follows (in ng/gdw): 16.41-174.48, 5.63-41.90 and 0.3-30.66 respectively. The station that is located in the Anzali region showed significant amounts of all three compounds, Because the sources of these compounds there and the stations that are located in Kaporchal and Astara regions showed extremely low concentration. Compare concentrations were abtained from coasals of Caspian Sea with sediment quality standard showed that these compounds have potential to cause negative effects on the organisms in some stations Conclusion: There are concerns about the presence of Estrogen Doubt Compounds in the aquatic ecosystems due to the adverse effects of them in biological communities health even at low concentrations.