تغييرات زماني و مكاني غلظت نيترات و نيتريت منابع آب آشاميدني شهرستان كهگيلويه با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي(GIS)

Temporal and Spatial Variation of Nitrate and Nitrite Concentration in Drinking Water Resource in Kohgiluyeh County Using Geographic Information System

سابقه و هدف : نيترات يكی از آلوده كننده های منابع آب زيرزمينی است كه عمدتاً در ارتباط با مناطق كشاورزی و محدوده های دفع فاضلاب می باشد . هدف از اين بررسی ، تعيين تغييرات مكانی و زمانی نيترات و نيتريت منابع آب می باشد. (Geographic Information system) GIS آشاميدنی شهرستان كهگيلويه با استفاده از مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصيفی مقطعی در سال 1391 بود كه بر روی 18 منبع آب شرب و تعداد 108 نمونه در شهرهای مختلف شهرستان كه گيلويه صورت گرفت و نتايج آناليز 5 ساله آرشيو شده ، توسط شركت آب و نسخه 16 و آزمون همبستگی پيرسون مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. SPSS ، نسخه 3 و 9 GIS فاضلاب با نر مافزار 18 و در تابستان و زمستان سال 1389 به ترتيب برابر با /5±1/ يافته ها: ميانگين غلظت نيترات در سال 1385 برابر با 5 20 ميلی گرم در ليتر بود كه همبستگی مستقيمی بين سال و افزايش غلظت نيترات و جود داشت /83±2/ 20± و 2 4/6 غلظت نيتريت در بيش تر سال ها ثابت بوده است . تغييرات مكانی نشان دهنده كيفيت بدتر در قسمت .(R =0/92 ،p= 0/01) شمال غربی بود. بهترين روش درون يابی برای نيترات و نيتريت كريجينگ معمولی بوده است. استنتاج: طبق نتايج ميزان نيترات روند افزايشی داشته و در بعضی قسمت ها در حال افزايش يافتن بيش از استاندارد می باشد. دلايل آن زمين شناسی منطقه و كشاورزی می باشد كه جهت جلوگيری از اين روند، حريم گذاری چاه ها، استفاده از رودخانه جهت تأمين آب كشاورزی، ساخت تصفيه خانه فاضلاب و غيره بايد صورت گيرد

Background and purpose: Nitrate is one of the pollutants of groundwater resources which is easily found in agricultural and wastewater disposal areas. The aim of this study was to determine the spatial and temporal variations of nitrate and nitrite in drinking water resources of Kohgiluyeh -a city in Iran- using Geographic Information System (GIS). Materials and methods: This cross-sectional study was carried out in 2011 in which 18 sources of drinking water (108 samples) and results of five-year-archived analysis in Water and sewage Co of Kohgiloyeh were studied applying GIS software ver. 9.3, SPSS ver. 16, and Pearson correlation test. Results: The results showed that the mean of nitrate concentration in 2007 was 18.5 ± 1.5 and in the summer and fall of 2011 was 20 ± 4.6 and 20.83 ± 2.2 ppm, respectively which indicates a direct correlation between years and the increase in nitrate concentration (R= 0.92, P= 0.01). However, the nitrite concentration was found steady in most years. The spatial variations represent worse quality of northwest. Ordinary kriging is the best interpolation method for nitrate and nitrite. Conclusion: According to the results, the concentration of nitrite and nitrate has increased during the past years and in some parts are even rising more than the standard levels. The reasons could be regional geology and agricultural and to prevent such problems protecting the wells, using river water for agriculture, and construction of wastewater treatment plants could be of great benefit.