عوامل موثر بر سطوح مشاركت مردم روستايي در پروژه هاي آبخيزداري (مطالعه موردي: حوزه‌هاي آبخيز درود فرامان و لعل آباد شهرستان كرمانشاه)

Effective Factors on Rural People Participation in Watershed management projects (Case Study: Dorod Faraman & LalAbad Basin, Kermanshah Province)

هدف تحقيق توصيفي- همبستگي حاضر شناسايي عوامل موثر بر سطوح مشاركت بهره‌برداران روستايي در طرح‌هاي آبخيزداري است كه از نظر ماهيت، به تركيب دو پارادايم كمي و كيفي توجه كرده است. جامعه آماري پژوهش در بخش كمي شامل تمامي روستاييان دو حوزه آبخير درود فرامان و لعل آباد شهرستان كرمانشاه است (3722=N).‌ 220 نفر طبق جدول كرجسي مورگان و به روش نمونه‌گيري طبقه اي تصادفي متناسب با حجم انتخاب شدند. با روش نمونه گيري گلوله برفي در بخش كيفي، نمونه‌ها از بين جامعه آماري روستاييان حسين‌قلي‌خان و كارشناسان آبخيزداري و مجريان طرح هاي آبخيزداري انتخاب شدند. نتايج بخش كيفي نشان داد كه بين نظرهاي مجريان و روستاييان در خصوص مفهوم مشاركت و مولفه‌هاي مرتبط با مشاركت تفاوت وجود دارد. تحليل همبستگي داده‌ها در بخش كمي نشان داد كه بين متغيرهاي عوامل اطلاعاتي و ترويجي، نگرش به مشاركت، تحصيلات و روابط اجتماعي با سطوح مشاركت بهره‌برداران رابطه مثبت و معني داري وجود دارد ولي متغيرهاي وضعيت اقتصادي، سن، تعداد افراد تحت تكفل، سابقه كار كشاورزي و دامداري، ميزان زمين ديم و تعداد گوسفند رابطه‌اي معني‌دار و منفي با سطح مشاركت دارند. همچنين آزمون رگرسيون نشان داد كه متغيرهاي منابع اطلاعاتي- ترويجي و عوامل اقتصادي 57 درصد از تغييرات واريانس سطح مشاركت در طرح هاي آبخيزداري را تبيين مي‌كنند.

The purpose of this descriptive-Correlation study was to investigate Effective Factors on Rural People Participation in Watershed management projects in Dorod Faraman & LalAbad Basin, Kermanshah Province. Both qualitative and quantitative Paradigms were considered in the study. The target population in quantitative section consisted all rural peoples in the Dorod Faraman & LalAbad Basin villages (N=3722) which 220 of them as sample were selected based on Morgan and kerjece table and randomized classified samling method. The population of the study in qualitative consisted all villagers in the hosin gholi khan village and all Watershed organizational experts which were selected by Snowball sampling method. The result showed that there are significant positive correlationship between extension & informartive source using, attitude regards participation, education, and social relationship rate of respondents with their participation degree in watershed management projects. But agricultural work experience, livestock number, the amount of dry land and Sheep number had significant negative correlation with their participation degree in watershed management projects. The qualitative analysis revealed that there are differences between rural people and experts regards participation concept and related factors on participation degree. The regression analysis revealed that 57 percent of variability in participation degree of rural people in watershed management projects is expained by two informative and extension resources using degree and economical Status of respondents.