جهاني‌شدن و تاثير آن بر هويت قومي و ملّي مطالعه كردهاي سنندج

(Globalization and its Impact on Ethnic and National Identity (A Case Study on Kurds of Sanandaj

هدف اين پژوهش بررسي تاثير جهاني‌شدن بر هويت ملّي و قومي كردهاي شهر سنندج است. نظريه‌پردازي‌ مي‌گويد جهاني‌شدن و روند روبه‌رشد آن موجب ‌شده است تا مجدداً هويت‌هاي قومي متاخر به ضرر هويت‌هاي ملي در گستره كشورها تقويت شوند. سوال اين است كه آيا چنين نسبتي ميان روند جهاني‌شدن با هويت ملّي و هويت قومي در ميان كردهاي ايران وجود دارد؟ براي پاسخ به اين سوال از نظريه رولاند رابرتسون استفاده كرديم، البته از آراي چند نظريه‌پرداز ديگر در زمينه جهاني‌شدن نيز بهره جسته‌ايم. فرضيه‌هاي استنتاج‌شده از چارچوب نظري عبارت‌اند از: 1. ميان مصرف رسانه‌هاي جمعي جهاني‌شده و نوع هويت رابطه وجود دارد، به‌گونه‌اي كه مصرف اين رسانه‌ها به تضعيف هويت ملّي و تقويت هويت قومي منجر مي‌شود، 2. ميان گرايش به عضويت در نهادهاي غيردولتي و نوع هويت رابطه وجود دارد، به‌گونه‌اي كه گرايش به عضويت در اين نهادها به تضعيف هويت ملّي و تقويت هويت قومي منجر مي‌شود، 3. ميان مسافرت‌ها و نوع هويت رابطه وجود دارد، به‌گونه‌اي كه انجام مسافرت به ساير استان‌ها و خارج از كشور به تضعيف هويت ملّي و تقويت هويت قومي منجر مي‌شود. روش تحقيق پيمايشي است و براي آزمون فرضيه‌ها از تكنيك تحليل رگرسيوني استفاده شده است. شواهد تجربي دلالت بر آن دارد كه افزايش مصرف رسانه‌هاي جهاني‌شده به تضعيف هويت ملّي و هويت دولت‌ساز منجر شده است. ازسوي ديگر، اين عامل هويت قومي را تقويت كرده است. در وضعيتي مانند فعال‌ترشدن نهادهاي غيردولتي و تحرّك بيشتر صنعت گردشگري و رونق اقتصادي، مي‌توان انتظار داشت هويت قومي تقويت شود، اما درحال‌حاضر هنوز اين مولفه‌ها در جامعه هدف از موقعيت چندان مناسبي برخوردار نيستند.

The current paper deals with the effect of globalization on national and ethnic identities: a case study on Kurds of city Sanandaj. The main question here is how the globalization process links to national and ethnic identities in Iran. Although, the main axis of this framework is based on Roland Robertson’s theory, the paper takes into account some other views on the globalization. Hypotheses propounded under the above theoretical framework are as follows: There is a relationship between globalization, consumption of mass-media, tendency for membership in NGOs, and taking trips, and identity. Consequently, consumption of mass media, having tendency for membership in NGOs, and traveling to other provinces and abroad caused weakening of national identity and reinforcing the ethnic identity. In order to test the proposed hypotheses, regression analysis method was used. Experimental evidences confirm only the first hypothesis. The second and the third hypotheses were rejected. As a result, it can be claimed that although the globalized mass media is the most effective factor in explaining dependent variable, however; if conditions like activeness of NGOs, tourism and economic development are achieved, two other independent variables, too, could have positive effect on the dependent variable.