پهنه بندي پتانسيل بهره برداري از منابع آب زيرزميني با استفاده از داده هاي كمي و كيفي آبخوان دشت نيشابور

The exploit potential zoning of groundwater resourcesby using of quantity and quality data in Neishaboor plain

با توجه به عدم وجود رودخانه‌هاي دايمي، بنابراين حفظ و صيانت از منابع آب زيرزميني بايد در اولويت برنامه‌هاي مديريت منابع آب كشور قرار گيرد. هدف از اين مطالعه بررسي وضعيت منابع آب زيرزميني دشت نيشابور مي باشد تا بتوان بر اساس اطلاعات كمي و كيفي آب هاي زيرزميني دشت به نقشه هاي پهنه بندي پتانسيل بهره برداري از منابع آب زيرزميني دست يافت. بطور كلي با توجه به نتايج آزمايشات پمپاژ متوسط ضريب انتقال و ضريب ذخيره در محدوده دشت حدود1000 مترمربع در روز و 051/0 تعيين شده است. طبق نتايج كسب شده جهت كاهش سطح تراز آب زيرزميني از شمال شرق به جنوب غرب و از جنوب به سمت مركز و غرب مي باشد. آبخوان دشت نيشابور از سمت شمال، شمال غرب، شمال شرق، شرق و جنوب توسط جريانات شكل گرفته از ارتفاعات بينالود تحت تاثير تغذيه زيرزميني قرار دارد. حداقل و حداكثر عمق سطح آب زيرزميني به ترتيب 96/3 و 9/143 متر بوده است. محدوده شرق و جنوب دشت داراي شاخص پتانسيل بهره برداري بيشتري نسبت به ساير مناطق دشت مي باشد، محدوده مركز دشت و شهر نيشابور عليرغم بالا بودن كيفيت آب و پايين بودن ميزان افت سطح آب، مقدار شاخص پاييني دارد كه علت اصلي آن پايين بودن ضريب انتقال آبخوان مي باشد ( حدود 200 تا 300 متر مربع در روز) كه اين مهم، پايين بودن دبي چاههاي منطقه مذكور را نتيجه مي دهد بطوري كه با مشخصات چاههاي دشت در ناحيه مذكور تطابق دارد. مقدار شاخص در محدوده مركزي دشت بين 011/0-185/0 و به مقدار كمي بين 185/0-261/0 قرار دارد كه عليرغم بالا بودن شوري آب، علت اصلي آن پايين بودن افت و بالا بودن ضريب انتقال درمحدوده مذكور مي باشد.

In order to the lack of perennial rivers, so maintains of groundwater resources must be used priors programs in the management of Iran water resources. The aim of this paper is study the situation of groundwater resources in Neishaboor plain so that, based on the quantity and quality data in Neishaboor plain approach to exploit potential zoning of groundwater resources plans. Generally, in order to pumping testing results the mean of storage coefficient and the mean of transmission coefficient in studied area are about 1000 m2/d and 0.051. Follow the results for decreasing of groundwater based level is from northeast to south west and from south to central and west. Neishaboor plain aquifer are formed by flows from north, northwest, northeast, east and south are influenced by hydrogeology recharge by Binalood mountains. The maximum and minimum of groundwater base level is 143.9 and 3.96. The east and south of plain have more exploit potential index than to other regions, the central of plain and Neishaboor in order to high quality and low based level, are the low index which the main cause of them is low transmission coefficient (about 200 to 300 m2/d) which resulted the low discharge of well in this regions. The index in central part of the plain is about 0.011 to 0.185 and is located between 0.185-0.261 very low in order to salinity, the main cause of them is high transmission coefficient and declined in Water level in this studied area.