بررسي تاثير عصاره هيدروالكلي ميوه گياه پنج انگشت بر تغييرات هورمونهاي جنسي در سندرم تخمدان پلي كيستيك (PCOS) القايي در موش صحرايي

Effect of Vitex agnus-castus fruits hydroalcoholic extract on sex hormones in rat with induced polycystic ovary syndrome (PCOS)

مقدمه: PCOS از اختلاات مهم سيستم توليد مثلي و غدد درون ريز زنان در سنين باروري مي‌باشد. گزارشاتي مبني بر تاثير گياه پنج انگشت بر محور هيپوفيز-هيپوتالاموس وجود دارد. لذا اين مطالعه به منظور بررسي اثر عصاره هيدروالكلي ميوه اين گياه بر تغييرات هورمون‌هاي جنسي پس از القا PCOS طراحي گرديد. روش ها: 32 موش صحرايي نژاد Sprague dawley (وزن20 ±200 گرم) كه سيكل منظم داشتند انتخاب و به چهار گروه تقسيم گرديدند. گروه يك كنترل،گروه دوم كنترل درمان (شم): به مدت 30 روز عصاره گياه را با دوز mg/kg 365 دريافت كردند. گروه سوم PCOS: اين گروه جهت القا PCOS به مدت 28 روز لتروزول (mg/kg 1) دريافت كردند. گروه چهارم PCT: پس از القا PCOS، به مدت 30 روز توسط عصاره گياه به صورت دهاني تحت درمان قرار گرفتند. در پايان خونگيري از قلب انجام و سطح سرمي هورمون‌هاي پروژسترون، استروژن، تستوسترون و دهيدرواپي آندروسترون (DHEA) به روش الايزا تعيين شد. يافته ها: در گروه PCOS پس از تجويز لتروزول ميزان استروژن و پروژسترون كاهش ولي ميزان تستوسترون و DHEA افزايش نشان داد. عصاره گياه پنج انگشت در گروه شم تغيير معني داري در هورمونهاي مورد ارزيابي ايجاد نكرد. مصرف عصاره اين گياه موجب افزايش سطح سرمي هورمون پروژسترون و كاهش هورمون تستوسترون در حيوانات مبتلا به PCOS گرديد اما تاثيري بر ميزان هورمون‌هاي استراديول و DHEA نداشت. نتيجه گيري: عصاره گياه پنج انگشت سبب بهبود وضعيت هورمونهاي تستوسترون و پروژسترون در مدل حيواني PCOS گرديد ولي بر ميزان استروژن و DHEA تاثير معني داري نداشت.

Introduction: PCOS is an important reproductive and endocrine disorder in women in the reproductive age. Present reports indicate that Vitex agnus-castus acts through hypothalamus-pituitary axis. This study was carried out to evaluate the effects of Vitex fruit hydroalcoholic extract on the alteration of sex hormones in a PCOS animal model. Methods: Following 14 days of monitoring of estrous cycles of rats, 32 animals with regular cycles were selected and randomly divided into four groups as follows: Control, treatment-control or sham (received 365 mg/kg Vitex extract for 30 days), PCO (received letrozole 1mg/kg for 28 days to induce PCOS) and PCT (treated with Vitex extract 365 mg/kg for 30 days after induction of PCOS). On the last day of experiments, estrous cycles of all animals were detected and blood was collected by heart puncture for evaluation of hormone levels. Results: The results showed that serum estradiol and progesterone levels decreased, while testosterone and DHEA levels increased following induction of PCO. No significant changes were observed in the hormone levels of the sham group compared to control. In the group treated with Vitex extract, a significant increase in serum levels of progesterone and a significant decrease in the serum testosterone levels were observed, however serum levels of estrogen and DHEA did not change significantly. Conclusion: Vitex agnus-castus fruit extract can improve serum levels of testosterone and progesterone in an animal model of PCOS, however it cannot change estrogen and DHEA levels significantly.