تاملي بر مواجهه سياسي و مذهبي اسماعيليان نزاري با خوارزمشاهيان

Contemplation on political and religious encounter of Nizari Ismailia with Khwarazmian

در اين مقاله نحوه مواجهه سياسي و مذهبي علا الدين محمد سوم، پيشواي اسماعيلي الموت و جلال‌الدين خوارزمشاه در فاصله سالهاي 618ق تا 628ق بررسي شده است. قبل از اين دوران يورشهاي مغولان باعث از هم پاشيده شدن حكومت خوارزمشاهيان گرديد و در دوران مورد بحث، جلال‌الدين مي‌كوشيد كه در مقابل مغولان ايستادگي نمايد. از سويي اسماعيليان الموت نيز قبل از اين، رسولي را نزد مغولان فرستاده و اظهار ايلي نموده بودند. نزاريان در اين دوره شرايط مناسب‌تري را نسبت به خوارزمشاهيان داشتند و با تغيير مذهب خود و نزديكي به خلفاي عباسي و در مواجهه با مغولان، سياست گفتگو و مدارا را انتخاب كردند و در صدد بودند كه با آنان برخورد نظامي نداشته باشند. از سويي تزلزل دولت خوارزمشاهي باعث شد كه اسماعيليان از اين موقعيت استفاده نموده، گاهي با ارسال سفير و ايجاد روابط ديپلماتيك و گاهي با ارسال فداييان خود و ايجاد فضاي رعب و وحشت، راهبردهاي اساسي خود را در مناسبات سياسي خود با خوارزمشاهيان دنبال نمايند.

This article has examined the political and religious way of A’laeddin Mohammad the third, the leader of Alamoot’s Ismailia and Jalal Alddin Khwarazm Shah in years of 618 -628. Before this Era Mongol’s attacks lead to collapse of Khwarazmian state and in the said Era Jalal Alddin attempted to stand against Mongol’s attacks. Moreover, Alamoot’s Ismailia before this sent a massage to Mongols. Furthermore, Nizari in this time had more suitable situation than Khwarazmian and with changing their religion become closer to Abbasi Caliphate and in countering with Mongols chose dialogue and tolerance policy and decided not to have military encountering. On other hand the insatiability of Khwarazmian helped to Ismailia to utilize from this situation, sometimes with sending messengers and making diplomatic relationship and sometimes with sending Assassins and making a terror atmosphere follow their basic methods in their political relations with Khwarazmian.