سلفي‏‌هاي ليبي و انقلاب 17 فوريه

Libyan Salafi Groups and the 17th Feb. Revolution

تحولات سه سال اخير خاورميانه و شمال آفريقا كه در تاريخ اين منطقه بي‏نظير بوده، موجب رشد و گسترش گروه‏هاي سياسي - اجتماعي فروخفته در دوران ديكتاتوري‏ها شده است. همه اين گروه‏ها، حتي آنهايي كه همراه با نظام سابق شناخته مي‌شوند، تلاش مي‏كنند در دوران جديد نقش‏آفريني كرده و آينده نظام سياسي كشور خود را در اختيار گيرند. در ليبي نيز طي اين مدت، جريان‏هاي مختلف سياسي - اجتماعي در تلاش براي به‌دست گرفتن قدرت بوده‏اند و با وجود آنكه دولت موقت تشكيل شده، هم‏چنان رقابت بر سر قدرت ادامه دارد. گروه‏هاي سلفي موجود در اين كشور از جمله گروه‏هاي فعال در عرصه سياسي هستند و مي‌كوشند با استفاده از عنصر دين و البته با هر ابزاري سرنوشت كشور را به‌دست گيرند. بررسي عملكرد سلفيه در ليبي كه سه طيف مدخلي (سنتي) با گرايش وهابي، اخواني و تكفيري را در بر مي‏گيرند، در فضاي بعد از انقلاب 17 فوريه و با نگاهي به ريشه‏هاي اين جريانات، موضوع محوري مقاله حاضر است. اين بررسي نشان مي‌دهد كه سلفي‏هاي مدخلي (سنتي) كه در گذشته حامي قذافي بوده‏اند، ضمن اكراه از برگزاري انتخابات، تلاش مي‏‏كنند با استفاده ابزاري از سلفيه تكفيري و اقداماتي چون تخريب بارگاه‏هاي صوفيان بر وضعيت كشور اثرگذاري بكنند؛ اخواني‏ها بيشتر از ديگران در تكاپوي كسب قدرت هستند؛ و سلفي‏هاي تكفيري بخشي از جريان ضدامنيتي در ليبي هستند كه بيشتر همت خود را مصروف مبارزه دوسويه با اخوان و دولت مي‏كنند، ضمن آنكه بخشي از توان خود را براي جنگ به سوريه اعزام كرده‏اند.

The socio-political upheavals in MENA (Middle East and North Africa) during the last 3 years have revived the oppressed political groups in the previous dictatorships. All these groups, even the pro-dictator ones, are trying to play role in the new era and take up the future of their country’s political system. In this time, in Libya, despite of formation of the transitional government, different political parties have been trying to seize power and the competition is still continuing. Among others, the Salafi groups are active in politics field and are going to take their country’s destination by any kind of tool. Exploring the social roots of Salafi groups, namely Wahhabis, Ikhwans, and Takfiris, as well as their performance in post-17th Feb revolution is the main subject in the present paper. Indeed, being pro-Gaddafi before the revolution, the Madkhalia Salafi (traditional) by Takfiris attempt to prohibit the election and destruct the Sufis’ temples in order to affect the country’s political situation. The Ikhwan’s demand for power is stronger and the Takfiri Salafis are a part of anti-security trend that in addition to intervention in the Syrian civil war, they attempt to simultaneously battle both the government and the Ikhwans.