عنوان مقاله :
نقد و بررسي ديدگاههاي مربوط به خطبهي هشتادم نهجالبلاغه
عنوان فرعي :
Criticism and study of opinions about eightieth sermon of nahjolbalage
پديد آورندگان :
قربان نيا، ناصر نويسنده دانشيار دانشگاه مفيد ghorbanneia, naser , حافظي ، معصومه نويسنده دانشجوي دكتري مدرسي معارف اسلامي گرايش قرآن و متون اسلامي، دانشگاه قرآن و حديث قم hafezi, masoumeh
اطلاعات موجودي :
فصلنامه سال 1392 شماره 60
كليدواژه :
عقل ذاتي , قرآن كريم , مردان , نقصان , حضرت علي (ع) , عقل اكتسابي , زنان
چكيده فارسي :
موضوع نقصان عقل زنان در خطبهي هشتادم نهجالبلاغه، گر چه ضعف سندي دارد، امّا با توجه به تكرار مضمون آن در نامهي چهاردهم نهجالبلاغه، محل تامل و تعمق است. در شرح خطبهي مذكور، ديدگاههاي متفاوتي وجود دارد. دغدغهي نگارندگان در اين نوشتار آن است كه ضمن نقد و بررسي ديدگاههاي مختلف در اين باره، روشن سازند كه نظريهي نقصان عقل ذاتي زنان در راستاي فرهنگ قرآني هيچ مستند مهمي ندارد، بلكه با تعمق در برخي از آيات قرآن كريم، به نظر ميرسد عليرغم تفاوتهاي فراواني كه در خلقت زنان و مردان وجود دارد، زنان در عقل ذاتي هيچ نقصاني نسبت به مردان ندارند؛ از اين رو نميتوان انگارهي نادرست نقصان عقل ذاتي زنان را به كلام مولي علي (ع) مستند كرد. بر پايهي گفتار وحي كه گوياي مهجوريت و مظلوميت زنان عصر جاهليت بوده و حكايت از زنده به گور كردن دختران، به ارث بردن زنان و ... دارد، برداشت نقصان عقل اكتسابي زنان آن عصر از كلام حضرت علي (ع) منطقي و عاقلانه به نظر ميرسد. زدودن آن همه مهجوريت و محروميت، گذر زمان و هدايت هاديان به حق را ميطلبيد و هدف حضرت علي (ع) در توجه دادن افكار جامعه به اين نوع نقصان، تنها آسيبشناسي اجتماع و در نتيجه هدايت افكار جامعه به سمت اصلاح آن بوده است و نشانگر اين واقعيت است كه ضعف رشد عقلي و علمي زنان در هر عصري، موضع دقّت و احتياط است و سعي در اصلاح و رفع نفاط مشكل و ضعف مورد تاكيد آموزه هاي ديني است.
چكيده لاتين :
The issue of women wisdom deficiency in eightieth sermon of Nahjolbalage, although it has weakness in document but with due attention to repetition of content in fourteen letter of Nahjolbalage, itʹs place of hesitation and pondering. There are different opinions in description of mentioned sermon. Writers disturbance in this context is that while criticism and study different opinions about this item, they make it clear that the opinion of women wisdom deficiency Doesnʹt have any important base in direction of the Quran words but by pondering on some of Quran verses, it seems that in spite of many differences in Creation of men and women, women donʹt have any deficiency compare to men; therefore incorrect opinions about inherent wisdom deficiency of women canʹt be documented to Imam Ali (peace be upon him) word. Base on inspiration words that told about forlornness and oppression of ignorance age women and narrated about burying alive girls, inherit women and... so inference of women acquired wisdom deficiency of that age seems logical and wise from Imam Ali (peace be upon him) word. Furbishing all forlornness and privation need to time and guides for guiding to truth and Imam Ali (peace be upon him) purpose was call society thoughts attention to this kind of deficiency and it was the only way for pathology of women of that age and finally the society thoughts was directed towards modifying. And reflect this fact that lack of intellectual and scientific growth in any age is the position of accuracy and caution.
چكيده عربي :
انّ مَسالهَ نقصان عقولِ النسا بِالرغم من الضعفِ في سند الروايهِ في الخطبهِ الثمانين من النهج البلاغه و عدم خُلوّ الخطبه الرابعه عشر من ذكر مضمونها بحاجه الي التّامل و التعمق فَلِلخُطبهِ شروح و آرا مختلفه.
الدافع لنا في هذه المقالهِ هو التحقيق في آرا المسالهِ و تبيين اَنَّه لا يوجد سندٌ هام لذاتيهِ نقصان عقل النسا في حضارهِ القرآنيه. بل عندما نُدقِّقُ في بعض الايات الشريفه و نحصُلُ علي بعضِ الفروق بين النسا و الرجال في الخلق الطبيعي لا نري نقصاناً للمراهِ في العقل الذاتي باالنسبه الي الرجل. فعلي هذا الاساس لا يصحُّ استناد هذه الخيالات الخا طيه الي مولينا علي عليه السلام و منطق الوحي في مهجوريّهِ النسا و الظلم عليهنّ في عصر الجاهليّه و قتل البنات في صغر السنّ و توريث النسا بينهم، يرشدنا الي اَنّ كلام علي عليه السلام يدلّ علي نقصان العقل الاكتسابي لنسا ذلك الزمان و لا العقل الذاتي، كما هو الموافق للمنطق و العقل، فلا يكاد يرام تلك المهجوريّه و المحروميّهِ للنسا الّا بمُضيّ الزمان و ارشادُ الهداهِ الحقّه. فهدف الامام عليه السلام تنبيه المجتمع الانساني، للتّعرف علي نقصان العقل لهنّ في ذالك العصر، ليسوقَ افكار المجتمع الي الصلاح و الرّشد و هي تنبي من انّ عدم رشد النسا في جهات العقليه و العلميه في جميع الازمنه مساله هامه جدّاً فتطلب المداقه و الاحتياط.
عنوان نشريه :
مطالعات راهبردي زنان
عنوان نشريه :
مطالعات راهبردي زنان
اطلاعات موجودي :
فصلنامه با شماره پیاپی 60 سال 1392
كلمات كليدي :
#تست#آزمون###امتحان