بررسي ميزان مواجهه فردي با تركيبات BTEX در سفره خانه هاي سنتي شهر همدان در سال 1392

The Evaluation of Personal Exposure to BTEX Compounds in the Traditional Restaurants in Hamadan in 2013

مقدمه و هدف: تركيبات BTEX (Benzene, Toluene, Ethylbenzene, Xylene isomers) از جمله پرمصرف ترين و خطرناك ترين تركيبات آلي فرار مي باشند كه مي توانند موجب بروز اثرات سو بر سلامت انسان شوند. دود قليان حاوي تركيبات سمي فراواني از جمله تركيبات BTEXمي باشد. هدف از اين مطالعه تعيين ميزان مواجهه فردي با تركيبات BTEXدر سفره خانه هاي سنتي شهر همدان مي باشد. روش كار: اين مطالعه مقطعي از نوع توصيفي– تحليلي بود. به منظور اندازه گيري ميزان غلظت تركيبات BTEX در دود قليان از هواي استنشاقي25 نفر ازاستعمال كنندگان قليان در 12 سفره خانه سنتي با استفاده از روش NIOSH1501 نمونه برداري شد و نمونه ها با دستگاه گاز كروماتوگرافي تجزيه شدند. نتايج: ميانگين مدت زمان استعمال قليان در هر وعده 28/9±23/52 دقيقه بود. ميانگين دما و رطوبت نسبي سفره خانه هاي مورد بررسي به ترتيب برابر با 72/1±24/33 درجه سانتيگراد و 095/0±35 درصد بود. ميانگين غلظت بنزن، تولوين، اتيل بنزن، ارتو، متا و پارا گزيلن در هواي بازدم افراد به ترتيب برابر با 1495، 2806، 2559، 810، 932 و1146قسمت در ميليارد بود. نتيجه نهايي: ميانگين غلظت بنزن، تولوين و اتيل بنزن در اين مطالعه از حد مجاز تعيين شده توسط آژانس حفاظت محيط زيست بالاتر بود. در اين مطالعه مشخص شد كه دود قليان موجب جذب تنفسي غلظت بالايي از تركيبات BTEX مي گردد ومي تواند به عنوان يكي از منابع عمده مواجهه افراد استعمال كننده با اين تركيبات تلقي گردد كه به دنبال آن ميزان احتمال بروز اثرات سو بر سلامت افراد افزايش مي يابد.

Introduction & Objective: BTEX compounds (Benzene, Toluene, Ethylbenzene, Xylene iso-mers) are among the most consumed and dangerous volatile organic compounds which can cause adverse health effects in humans. The water pipe smoke contains numerous toxic compounds such as BTEX compounds.The aim of this study was to evaluate the personal exposure to BTEX compounds at traditional restaurants of Hamadan. Materials & Methods: This cross sectional study was descriptive- analytical. To sample the BTEX compounds in the air inhaled during smoking of 25 people at 12 traditional restau-rants, the NIOSH 1501 method was used, and the samples were analyzed by gas chromatog-raphy. Results: The mean duration water pipe per serving was 52.23±9.28 min. The mean tempera-ture and relative humidity at the traditional restaurants were 33.24±1.72° C and 35±0.095%, respectively. The mean concentration of Benzene, Toluene, Ethyl Benzene,O,M and P-xylene in the exhaled air ofthe subjects were 1495, 2806, 2559, 810, 932 and 1146 ppb, respec-tively. Conclusion: The concentration of Benzene, Toluene and Ethyl Benzene in subjectsʹ inhaled air during smoking was more than the limit determined by Environmental Protection Agency. In this study we found that water pipe smoke can cause absorption of high levels of BTEX compounds through inhalation and can be considered as one of the main sources of exposure to these compounds which is followed by the increased risk of adverse health ef-fects. (Sci J Hamadan Univ Med Sci 2014; 21 (3): 231-239)