بررسي سطح آگاهي، نگرش و عملكرد دختران دانش آموز شركت كننده در يك اردوگاه تابستاني از بيماري پوكي استخوان ( تهران 1387-1386)

Knowledge, Attitude and Practice of Osteoporosis among a group of Iranian Adolescent Females (2007)

زمينه و هدف: پوكی استخوان يك بيماری چندين عاملی مزمن است كه مشخصه اصلی آن كم شدن دانسيته استخوان است.اين بيماری يكی از عوامل عمده شكستگيها به خصوص شكستگی های استخوان ران است كه  منجر به افزايش نرخ مرگ و مير و كاهش كيفيت زندگي  افرادمی شود. هرچند  در حال حاضر درمان قطعی برای اين بيماري  وجود ندارد،  پوكی استخوان و عوارض آن تا حدود زيادی قابل پيشگيری  هستند.  شناخت  سطح آگاهی ،نگرش و عملكرد افراد و ارتقای آن  اجزای اصلي  يك  برنامه  پيشگيری موثر می باشند. هدف پژوهش حاضر بررسی سطح آگاهی، نگرش و عملكرد دختران نوجوان شركت كننده در اردوگاهی در شمال تهران در مورد پوكی استخوان بود. روش بررسی: 626 دختر نوجوان با دامنه سنی (4/1 ± 9/13) 19-10 سال از كه از مناطق روستايی استان تهران و مناطق شهری و روستايي  9 استان ديگركشور به يك اردوگاه در شمال تهران آمده بودند، با نمونه­گيری به روش  تصادفی سيستماتيك در اين مطالعه توصيفی شركت كردند. پس از ثبت مشخصات فردی شركت كنندگان، پرسشنامه بررسی آگاهی، نگرش و عملكرد[Knowledge, Attitude and Practice (KAP)] در اختيار آنان قرار می گرفت كه خود شامل سه بخش مجزا بود:          1- چهارده سوال با گزينه های صحيح، غلط و نمی دانم برای سنجش سطح آگاهی             2- يازده سوال با گزينه های صحيح، غلط و نمی دانم برای سنجش سطح نگرش و باورها               3- نه سوال با گزينه های صحيح و غلط برای بررسی وضعيت  عملكرد امتياز (2+) برای هر پاسخ صحيح، (0) برای پاسخ غلط و (1+) برای پاسخ نمی دانم در نظر گرفته شد. برا ی تجزيه و تحليل داده ها از نرم افزار آماری (5/11) SPSS  و آزمونهای t و پيرسون استفاده شد. موازين اخلاقی با نظر كميته اخلاق در پژوهش  دانشگاه علوم پزشكی ايران لحاظ شد. يافته ها: نمره كلی KAP دانش آموزان شركت كننده در طرح (8/13± 3/43) 65-2 بود كه به تفكيك عبارت بودند از: نمره آگاهی(9/2± 23) 30-14 ، نمره نگرش (4/2 ± 2/19)22-10 ، نمره عملكرد (8/2 ± 1/10)18-2 با افزايش سطح تحصيلات والدين نمره KAP آنها افزايش می يافت. محل سكونت دانش آموز(شهر يا روستا)، شغل والدين و تعداد افراد خانواده با نمره كلی KAP ارتباطی را نشان نداد. نتيجه گيری:  سطح آگاهی جامعه دختران نوجوان  شركت كننده در پژوهش حاضر  در مورد پوكی استخوان  ،  از نمره  قابل قبولی برخوردار بود،  اما نمره سطح نگرش و عملكرد كمتر از سطح آگاهی بود . بر لزوم بر گزاري  بر نامه های آموزشي  مدون به خصوص با هدف ارتقای سطح عملكرد زنان جوان ايرانی در مورد بيماری پوكی استخوان  تاكيد می شود.

Back ground and aim: Osteoporosis, a multifactor disease characterized by reduction of bone mass. It is a major cause of fractures especially femoral fractures leading to morbidity, mortality and decreased quality of life. Although there is no known cure, osteoporosis and related fractures are largely preventable. Knowledge, Attitude and Practice (KAP) are the important components of any effective preventive program.The purpose of this investigation was to determine the level of KAP of osteoporosis among a group of Iranian adolescent females. Materials and Methods: A descriptive study was conducted to determine the KAP level of osteoporosis on 626 randomly selected school girls aged 10-19 (13.9±1.4) years coming from rural and urban regions of Tehran and  other provinces to studentsʹ camp in north of Tehran. A designed questionnaire with four parts containing questions regarding demographic information, knowledge, attitude and practice was used in this study. Questions were made based on YES/NO and Donʹt Know in knowledge and attitude (this third option allowed the respondent a choice without guessing) and just Yes /No related to the practice. Students were asked to read the guidelines and then to complete the questionnaire when they were in the camp. We descript +2 for correct responses, 0 for incorrect responses and +1 for donʹt know answers. The ethical committee of the Iran University of Medical Sciences & Health services approved the study. The SPSS version 11.5 statistical software was used for analysis. ANOVA, Pearson and student t-test were performed to compare mean values and significant P- value was considered at P<0.05.  Results: The total score of KAP was 2-65(43.3±13.8) .In details a range between 14-30(23±2.9), 10-22(19.2±2.4) and 2-18(10.1±2.8) were seen in knowledge, attitude and practice respectively. There was a direct correlation between total score of KAP and parentsʹ education. Studentsʹ Knowledge and attitude, and also attitude and practice had a positive correlation. There were no relationship between parentsʹ occupation, family number and total score of KAP.  Conclusion: Iranian adolescent females would have relevant knowledge about osteoporosis but attitude and practice of them were less than knowledge. We recommend to perform further training programs to increase practice of Iranian young women about osteoporosis.