بررسي ميزان فرسودگي شغلي و عوامل مرتبط با آن در كاركنان فوريت‌هاي پزشكي دانشگاه علوم پزشكي مازندران

Prevalence and factors associated with burnout in emergency medical ‎workers in Mazandaran University of Medical Sciences

سابقه و هدف: فرسودگی شغلی از عوامل مؤثر در كاهش كارايی، از دست رفتن نيروی انسانی و ايجاد عوارض جسمانی و روانی ‏كاركنان فوريت‌های پزشكی است. با توجه به اهميت نقش فوريت‌های پزشكی در سيستم بهداشتی- درمانی، اين مطالعه با هدف ميزان ‏فرسودگی شغلی در كاركنان فوريت‌های پزشكی دانشگاه علوم پزشكی مازندران و عوامل مرتبط با آن انجام شد.‏ مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع توصيفی- تحليلی- مقطعی بود. 155 نفر از كاركنان فوريت‌های پزشكی به روش نمونه‌گيری ‏تصادفی در اين مطالعه شركت كردند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه استاندارد فرسودگی شغلی ‏Maslach‏ و پرسش‌نامه محقق ‏ساخته عوامل مرتبط با فرسودگی شغلی (عوامل فردی، مديريتی، ارتباطی و اقتصادی) بود. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری و ‏نرم‌افزار ‏SPSS‏ نسخه 19 و در سطح معنی‌داری 05/0 > ‏P‏ مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.‏ يافته‌ها: كاركنان فوريت‌های پزشكی استان در بعد مسخ شخصيت، فرسودگی شديد و در ابعاد خستگی هيجانی و كاهش موفقيت ‏فردی، فرسودگی متوسطی داشتند. از لحاظ عوامل مرتبط با فرسودگی به ترتيب عوامل اقتصادی بيشترين و عوامل فردی كمترين نقش را ‏داشت. از نظر آماری بين ميزان خستگی هيجانی با عوامل فردی و عوامل اقتصادی رابطه معنی‌داری مشاهده شد (001/0 > ‏P‏). همچنين ‏بين مسخ شخصيت با ميزان تحصيلات و عوامل فردی و مديريتی رابطه معنی‌داری وجود داشت (001/0 > ‏P‏).‏ استنتاج: با توجه به نتايج اين پژوهش و اهميت حرفه فوريت‌های پزشكی، رفع موانع و مشكلات ايفای نقش كاركنان فوريت‌های ‏پزشكی حايز اهميت می‌باشد و لازم است مسؤولان با پيگيری‌ها و ارايه راهكارهای لازم در جهت مناسب‌سازی شرايط اقتصادی، ‏محيطی، مديريتی و پرسنلی اين قشر، آنان را ياری دهند.‏

Background and purpose: The professional burnout is one of the main factors in efficiency decline, loss ‎of human power and psycho-physical problems. In regard to the importance of emergency medical workers’ role in ‎health system, the aim of this study was to compare the professional burnout of emergency medical workers of ‎Mazandaran University of Medical Sciences and its related factors.‎ Materials and methods: In this descriptive correlational study, the samples were chosen by random ‎classification. Sample consisted of 155 emergency medical workers of Mazandaran University of Medical Sciences. ‎Instrument used was the standard Maslach burnout inventory (Maslach et al.) and questionnaire of related factors ‎of burnout such as personality, management, contact and economic factors.‎ Results: In this study, emergency medical workers showed highly depersonalization and moderate ‎emotional exhaustion and reduced accomplishment. In order to related factors of burnout, economic factors were ‎the most and personality factors were lowest role. There was a positive association between emotional exhaustion ‎and personality and economic factors (P < 0.001). Depersonalization also had a positive correlation with ‎educational level ‎(P < 0.001) and personality factors (P < 0.001) and management factors (P < 0.001).‎ Conclusion: According to the results of this study and importance of emergency medical workers’ job, ‎promoting the economic and management problems of these personnel are important.‎