برآورد افزايش بالقوه اميد به زندگي با حذف هر يك از علل مرگ و مير در ايران در سال 1389

Estimating potential gain in life expectancy by eliminating causes of ‎death in Iran, 2010‎

سابقه و هدف: مرگ و مير از وقايع حياتی و طبيعی است كه به عنوان پديده‌ای زيستی، جمعيتی، اجتماعی و اقتصادی همواره مورد ‏توجه بوده است. يكی از ابعاد مطالعه مرگ و مير، بررسی عوامل مرگ و تعيين اميد به زندگی در بدو تولد يا در سال‌های مختلف ‏زندگی می‌باشد. بعضی از بيماری‌ها و علل مرگ و مير باعث كاهش شديد اميد به زندگی افراد در جامعه می‌شود. در اين مطالعه ميزان ‏افزايش اميد به زندگی با حذف هر يك از علل مرگ و مير در ايران در سال 1389 برآورد گرديد.‏ مواد و روش‌ها: اطلاعات استفاده شده در مطالعه حاضر مربوط به مرگ و ميرهای ثبت شده در استان‌های كشور به جز تهران و ‏اصفهان در سال 1389 بود كه از طريق اداره كل آمار و اطلاعات در سطح كشور جمع‌آوری شد. با تهيه جداول عمر چندكاهشی بر ‏مبنای تئوری مخاطرات رقابتی و اثر حذف علت اختصاصی در افزايش اميد به زندگی در سنين مختلف، ميزان اهميت هر يك از علل ‏مشخص شد. همه محاسبات با استفاده از نرم‌افزار ‏SAS‏ نسخه 9.1 انجام گرديد.‏ يافته‌ها: حوادث غير عمدی و بيماری‌های قلبی- عروقی بيشترين عامل خطر برای مردان بود. با حذف حوادث غير عمدی، ميزان ‏اميد به زندگی در بدو تولد 17/2 سال و با حذف بيماری‌های قلبی- عروقی، 23/1 سال افزايش يافت. بيماری‌های قلبی- عروقی برای ‏زنان به عنوان مهم‌ترين خطر مرگ مشخص گرديد؛ به طوری كه حذف اين خطر باعث بيشترين افزايش اميد به زندگی در همه سنين ‏شد. حذف اين خطر 23/1 سال به ميزان اميد به زندگی در بدو تولد افزود.‏ استنتاج: ميزان افزايش اميد به زندگی بر حسب حذف نوع علل و گروه‌های سنی متفاوت می‌باشد و با حذف بيماری‌های قلبی- ‏عروقی و حوادث افزايش بيشتری در اميد به زندگی ايجاد خواهد شد.‏

Background and purpose: Mortality is a natural and critical event and always has been intentioned ‎as a biological, demographic, social and economic phenomenon. One of the dimensions of mortality reviewing ‎is checking causes of death and determining life expectancy. Some causes of death lead to severe reduction in ‎life expectancy. In this survey, the value of gain in life expectancy of 28 provinces in Iran was estimated after ‎elimination of each death cause.‎ Materials and methods: This study was based upon number of deaths in 2010 in Iran except two ‎Tehran and Isfahan Provinces which was prepared by the ministry of health, treatment and medical education.‎ Results: The importance of causes of death was determined using multiple decrement life tables which ‎are based on theory of competing risks and effect of cause elimination on the gain in life expectancy. All the ‎calculations in this survey were done by SAS version 9.1. Unintentional injuries and cardiovascular diseases ‎were the most important risks for men. Elimination of unintentional injuries and cardiovascular diseases lead ‎to 2.17 and 1.23 years gain in life expectancy at birth for men. And for women, cardiovascular diseases were ‎the most important risks so that elimination of the risks leads to 1.23 years gain in life expectancy at birth‏.‏ Conclusion: Gain in life expectancy was different for causes of death and age groups. Elimination of ‎cardiovascular diseases and events leads to most years gain in life expectancy.‎