نقد و بررسي دو كهن الگوي آنيما و آنيموس در منظومه بانوگشسب‌نامه

The criticism and study of the two archetypes of the anima and the animus in Banu Goshasp Nameh

منظومه بانوگشسب نامه، ريشه در ناخودآگاه جمعي ملّت ايران دارد. اين اثر را مي توان از ديدگاه هاي مختلف مورد بررسي قرار داد. يكي از اين ديدگاه ها، ديدگاه روان‌شناسي تحليلي يونگ است كه از موضوعات عمده در نقد ادبي بشمار مي رود. اين پژوهش درصدد است تا دو عنصر آنيما و آنيموس را در روان شخصيّت هاي منظومه مورد تحليل قرار دهد. اين دو عامل، تأثيري شگرف در ايجاد حوادث و روي‌دادهاي داستان دارد و زمينه هاي كشمكش در ميان شخصيّت هاي داستان را ايجاد كرده است. كهن-الگوي آنيما در وجود فرامرز، شيده، تمرتاش، خواستگاران هندي و يلان ايراني و كهن-الگوي آنيموس در وجود بانوگشسب تبلور يافته است و اين دو آركي تايپ، شخصيّت هاي داستان را به كنش هاي مختلف برانگيخته است. اين پژوهش درصدد است تا عوامل ايجاد كننده آنيما و آنيموس را بر اساس نظريات يونگ مورد بررسي قرار دهد.

The versified Banu Goshasp Nameh has its root in the collective unconsciousness of the Iranian nation. This work lends itself to the Jungian analytic psychological approach which is highly regarded in the literary criticism. The purpose of this research is to analyze anima and animus in the psyche of the characters of the verse. These two factors have great impact upon the creation of events and happenings in the story and provide ample grounds for conflicts among the story characters. One comes across the anima in Faramarz, Shideh, Tamartash, Banu Goshasp’s Indian suitors and Iranian heroes. Animus archetype is found in Banu Goshasp. These two archetypes have motivated the story characters to do different actions. This article aims to study the factors in creating the anima and animus based on the Jung theories.