ساختار نشانه اي شخصيت حضرت مريم(س) در قرآن كريم

نشانه شناختي، مجموعه‌اي از نظام نشانه اي است كه رمزها را بايست با توجه به سياق عبارت در آن يافت. متن ادبي با توجه به ساختار هنري و پيام زيباشناختي آن، داراي نظام نشانه ايي پيچيده است، طوري كه عموماً در آن يك دال بر چند مدلول، دلالت مي كند. قرآن كريم به عنوان سرآمد متون بلاغي در تصوير گفتار و رفتار شخصيتها چنان ظرافتي به كار مي گيرد گويي كه شخصيت بر روي پرده نمايشي به مخاطب عرضه مي-گردد. در اين ميان، شخصيت زن- كه از عناصر اصلي قصه است - در داستانهاي قرآن نقشي بارز ايفا كرده است. آنان در داستانهاي قرآن كنش گراني آگاه هستند كه واكاوي در شخصيت ايشان معاني دلالتي و نشانه اي را به خواننده عرضه مي دارد و با توجه به اين معاني، ابعاد نهان شخصيتشان نمايان مي‌گردد. البته گاهي نيز شخصيت در داستان قرآني، پنهان و در پرده اي از ابهام قرار مي گيرد و اين نشانه ها و رمزهاست كه به خواننده كمك مي كند تا ابعاد پنهاني وجود شخصيت آشكار سازد. حضرت مريم (س) تنها بانويي است كه نامش صريحاً در قرآن ذكر شده و در سوره هاي آل عمران، نسا ، مايده، مريم، انبيا ، مومنون و تحريم گوشه هايي از زندگاني ايشان بازگو شده است. آنچه در كاركرد نشانه اي شخصيت مورد توجه است، رمزگان، تنوع در به كارگيري رمزگان در متن، نام شناسي، توصيفات، كنش گفتاري، كنش رفتاري و كاركرد بازيگرانه است كه از مجموع اينها، مي توان به دركي عميق تر از شخصيت رسيد. در مجموع مي توان گفت نام مريم نماينده شخصيت ايشان است؛ همچنان كه نام وي روح عبادت، لطافت و انعطاف پذيري را به مخاطب القا مي كند، كنشهاي رفتاري، گفتاري و توصيفات قرآني درباره وي نيز بازگو كننده اين معناست.