تبيين رويكرد عرفاي مسلمان نسبت به فرح و شادماني با توجه به آيات و روايات

The Explanation of the Happiness in Mysticsʹʹ Approaches According to the Quran and Traditions

رويكرد عرفا به موضوع فرح، نشيت گرفته از آيات قرآن كريم و روايات است. در منابع ديني، فرح پسنديده توجه به مُنعم و سپاسگزاري از او و رضايت خداوند را درپي دارد؛ اما فرح مذموم و برخاسته از انگيزه هاي شهواني موجب غفلت از مُنعم، سرمستي، غرور و ضلالت مي شود. عرفا نيز بر همين اساس از دنيا و شادي هاي مذموم آن روي گردان شده و فرح به حق تعالي را بهترين مبنا براي شادماني حقيقي و پايدار دانسته اند. آنان معتقدند اموري چون ايمان به خدا، قرب الي الله، معرفت خدا، رضا به مقدرات الهي، طاعت خداوند و اندوه براي امور اخروي، زمينه ساز نيل به محبوب و برخورداري از فرح راستين و پايدار است. تاثير فراوان آموزه هاي ديني در رويكرد عرفاي مسلمان به موضوع فرح از يك سو و لزوم تبيين و شناخت مباني فكري ايشان دراين باره از سوي ديگر، چنين ايجاب مي كرد كه اين مقوله در پژوهشي مستقل كاويده شود. در اين نوشتار، به روش تحليل محتوا، رويكرد عرفا به موضوع فرح با توجه به آيات و روايات تبيين مي گردد.

The mysticsʹ approach towards the subject of happiness has been originated from Quranic verses and divine narrations. In religious resources, admirable happiness, noticing to the benefactor, thanking him, and Godʹs satisfaction will be followed. But indecent happiness is raised from sensual motivations cause ignorance of the benefactor and also inebriation, vanity and deviation. Based on this, mystics were ignorant of the world and indecent happiness. They have considered that the best criterion for real happiness is a happiness originated from divinity. They also believe that piety, closeness to God, theology, be satisfied with Godʹs willing, obedience of God and grief for the hereafter affairs are the bases of moving towards God as well as having real and constant happiness. The abundant effects of the religious educations in approaches of the Islamic mystics about happiness and also the requirement on explicating and knowing their principles made this subject to be investigated in an independent research. The present study, by analyzing the concepts, attempts to explain the happiness in mysticsʹ approaches According to the Quran and traditions