بازنمايي جوان در سينماي عامه‌پسند: مقايسه تطبيقي دو دوره اصلاحات و اصول‌گرايي

The aim of this paper is to understand youth representation in popular cinema after the Islamic Revolution with comparison of two periods of reform (1997 - 2005) and fundamentalism (2005 – 2010). To a

هدف اصلي اين مقاله، مطالعه نحوه بازنمايي جوان در سينماي عامه‌پسند ايران از راه مقايسه تطبيقي فيلم‌هاي برگزيده در دو دوره اصلاحات (1376- 1384) و اصول‌گرايي (1384- 1389) است. به اين منظور، با بهره‌گيري از نظريه بازنمايي هبديج و مفاهيم مرتبط در حوزه مطالعات جوانان، نظير «بازنمايي به‌مثابه دردسر» و «بازنمايي به‌مثابه خوش‌گذراني»، سه فيلم از دوره اصلاحات («زير پوست شهر»، «پارتي» و «من ترانه 15 سال دارم») و سه فيلم از دوره اصول‌گرايي («دايره زنگي»، «درباره الي...» و «تسويه‌حساب») برگزيده و به اين موضوع پرداخته شده است كه آيا در بازنمايي‌ جوان در فيلم‌هاي اين دو دوره، تفاوتي وجود دارد يا خير. مطالعه اين فيلم‌ها براساس دو الگوي سلبي و كادوري براي تحليل رمزگان فني، و الگوي روايي و نشانه‌شناسي بارت براي تحليل نشانه‌شناسي پي‌ريزي شده است. پس از مطالعه فيلم‌ها و بررسي جداگانه هريك از آن‌ها، اين نتيجه به‌دست آمد كه فيلم‌هاي عامه‌پسندِ ساخته‌شده در اين دو دوره، تصويري متفاوت از جوان را بازنمايي مي‌كنند. در هريك از اين دو دوره، ارجاعاتي حتي متناقض به جوان به‌چشم مي‌خورد. در دوره اصلاحات، جوان با مفاهيمي مانند «پاي‌بندي به ساختار»، «اميد به آينده»، «خودباوري»، «جسارت»، «مسيوليت‌پذيري»، «آرمان‌گرايي»، «قانون‌مداري» و «دموكراسي و آزادي‌خواهي» نشان داده شده است؛ اما در دوره اصول‌گرايي به‌صورتي «ساختارشكن»، «خودابراز»، «بي‌هويت»، «مبارز ضداجتماعي»، «درگير بين سنت و مدرنيته»، «قانون‌گريز» و «خطر‌پذير» بازنمايي شده است. بنابراين، نوعي هراس رسانه‌اي درمورد بازنمايي جوان در دوره اصول‌گرايي در سينماي عامه‌پسند به‌وجود آمده است.

The aim of this paper is to understand youth representation in popular cinema after the Islamic Revolution with comparison of two periods of reform (1997 - 2005) and fundamentalism (2005 – 2010). To achieve this goal, the advent of cinema, popular cinema and cinema as a mass communication has been studied. In the following, the theories of representation, semiotic, Stuart Hallʹs coding theory, and theories of young people would be discussed. Finally, a conceptual framework is presented based on the representation theory and Hebdigeʹs view about the representation of youth. Semiotics is the method of the present paper that is based on Selby and Cowberry’s patterns for analysis of the technical codes, and the patterns validity and semiotics of Barth for analysis of cultural codes. By focusing on these patterns, the three movies from Reform period (Under the Cityʹs Skin & Party & Me, Taraneh, I Am Taraneh, I Am Fifteen Years Old) and three movies from Fundamentalism period (Tambourine & About Elly & Pay Back) have been chosen purposefully to be studied and analyzed. In addition, at the end of every chosen scene from these movies, we explain for more understanding by using the considerate codes of Fiske. The results indicated that popular films (the movies with top selling) at these two periods are representing the different vision of young people. In each of these two periods, the conflicting references have been seen to word the young people. At the Reform period, young people have been shown by some concepts like "adherence to the structure", "hope for the future", "self-confidentce", "audacity", "accountability", "idealism", "law-abiding", and "democracy and freedom". In opposite, at the Fundamentalism period, young people have been represented as "anarchist", "show-off", "no Identity", "antisocial", "confused between tradition and Modernity", "lawbreaker", and "risk-taker". Therefore, we can say that about the representation of young people at the Fundamentalism period, kinds of media panic in the popular cinema have been exposed.