سير و تحول كتابت و انتقال اطلاعات در پيدايش تمدن‌هاي شرق باستان مانند ايران، بين‌النهرين و مصر

Study of the Change the Course of Writing and Information Transfer on Emerging Civilizations of the Ancient East, Iran, Mesopotamia and Egypt

يكي از كاركردهاي مهم كتابت و خط استفاده از آن براي ذخيره‌سازي اطلاعات با ظرفيت نامحدود است كه با حافظه انسان با ذخيره‌سازي محدود، قابل مقايسه نيست. نخستين كتابت با لوحه‌هاي سومري، به‌عنوان قديم‌ترين گل‌نوشته‌هاي مربوط به نيمه هزاره چهارم ق.م، شروع شد. بعد از سومريان، بابليان نيز بر لوحه‌هاي گلي مي‌نگاشتند و در كتابخانه‌هاي منظم خود آن‌ها را حفظ مي‌كردند. حفاري باستان‌شناسي در تل مرديخ، در جنوب‌غربي شهر حلب در سوريه، از وجود يك كتابخانه مهم پرده برداشت. در راس شمرا در نزديكي لاذقيه سوريه نيز گنجينه‌اي يافت شد و در ميان اشياي آن، گل‌نوشته‌هاي فراواني به‌دست آمد كه بر آن‌ها حروف ميخي به زبان اوگاريتي نوشته شده بود. در كتابخانه اوگاريت بخش وسيعي از نوآوري‌هاي هزار‌ساله خاورميانه جمع شده بود. در كاوش‌هاي شهر ‌هاتوشاس، پايتخت هيتيت‌ها، در آناتولي نيز هزاران گل‌نوشته به‌دست آمد. اداره‌كنندگان اين مجموعه طي قرن‌ها از مهارت‌هاي فراوان ديگران در ساير كتابخانه‌هاي خاور‌ميانه بهره بردند و دريافتند كه در ميان هزاران گل‌نوشته چگونه به گل‌نوشته مورد نظر دست يابند. بعدها كتابخانه آشور بانيپال در نزديكي تپه كيونجيك در نزديكي شهر موصل عراق كشف شد. درباره كتابخانه‌ها در مصر نيز بايد گفت كهن‌ترين آثار ادبي مصريان معمولاً برخاسته از معابد بوده و پايه ديني داشته است و همه اين‌ها در كتابخانه‌ يا مركز اسناد معابد نگه‌داري مي‌شدند. در ايران نيز يكي از كهن‌ترين مركز اسناد مكتوب هخامنشي از خزانه تخت جمشيد به‌دست آمده است.

Sumerian tablets are the oldest clay tablets known to exist, dating back to the mid-4th millennium BC. Babylonians have also inscribed upon clay tablets, and kept them in their organized libraries. The excavation of ancient Elba (Tell Mardikh) located in the south west of Aleppo (Halab) city, Syria, uncovered the remains of an important library. Another collection was discovered at Ras Shamra near Latakia, Syria; wich contained several deposits of cuneiform clay tablets written in Ugaritic. The library at Ugarit held an important piece of thousand - year innovation of the Middle East. On excavation of Hattusa, the major city of Hittites situated in Anatolia, (Turkey), thousands of clay tablets were found. Through centuries, the librarians of this library employed skills from other libraries of the Middle East, and found out how to inscribe their desired tablet. Thereafter, the royal library of Ashurbanipal was found in the archaeological site of Kouyunjik near the city of Mosul in Iraq. In relation to the libraries of Egypt, it should be noted that the oldest Egyptian literary works arose from the temples describing the basis of religion, which were and kept in the library or document archive of the temples. The other archive is the treasury of Persepolis, which is one of the oldest archives located in Iran.