بررسي آثار آزاد سازي قيمت انرژي بر منابع آب و خاك در بخش كشاورزي با استفاده از برنامه ريزي رياضي

Effects of Energy Price Liberalization Policies on Water & Soil Resources in Agriculture sector , Using Mathematical Programming Approach

پرداخت يارانه براي نهاده هاي كشاورزي با هدف حمايت از توليدكنندگان و در جهت افزايش توليد محصولات كشاورزي صورت مي پذيرد، اما پايين بودن مضاعف قيمت انرژي به عنوان نهاده مهم توليدي در بخش كشاورزي كه از حمايت هاي خاص دولت برخوردار مي باشد، آثار نامطلوبي بر بخش هاي مختلف جامعه از جمله بخش كشاورزي به همراه داشته است. پايين بودن بهره وري انرژي، بالا بودن ميزان مصرف داخلي انرژي در مقايسه با استانداردهاي بين المللي و بار هزينه اي بالاي يارانه انرژي بر بودجه دولت و از همه مهم تر تخريب محيط زيست و تاثير بر شاخص هاي پايداري كشاورزي از جمله پيامدهاي نامطلوب اين سياست قلمداد مي گردند. پژوهش حاضر با هدف بررسي تاثير سياست آزادسازي قيمت انرژي بر شاخص هاي زيست محيطي با تاكـيد بر منابع آب و خاك در بخـش كشاورزي و با بهـره گيري از رهيافت تعادل جزيي (PE) مي پردازد. نتايج حاصل از اجراي مدل، در قالب بسته نرم افزار 9/22 GAMS نشان داد كه سياست كاهش يارانه انرژي تاثير مثبتي در بهبود برخي شاخص هاي زيست محيطي شامل ميزان آب مصرفي، كود ازته و پتاس مصرفي به ازاي واحد سطح به همراه داشته است.

Subsidies have been paid on agriculture inputs with the aim of supporting producers in order to develop agricultural products as the vital needs of consumers and as a result increase social well-being. But the low cost of energy as an important production input in agriculture sector which draws certain government supports, has undesired effects on different parts of society including agriculture. Among the undesired consequences of this policy are low energy efficiency, environment destruction threat and therefore an influence on sustainable agriculture factors, high internal consumption compared with international standards, and the high cost of energy subsidies imposed on public budget. To investigate the effects of energy price liberalization policies on the environmental factors of sustainable agriculture, this study uses partial equilibrium (PE) with mathematical programming approach and analyzes the effects of different energy cost scenarios on these indicators. The results of running the model in GAMS 22.9 software showed that decreasing energy subsides had positive influence on the improvement of environmental indicators, consumed water, and N and K fertilizers per hectare.