بررسي عوامل موثر بر تنش شغلي پرستاران شاغل در بيمارستان‌هاي دانشگاه علوم پزشكي زنجان در سال 1390

Occupational Stress and its Determinants among Nursing Staff of Hospitals Affiliated to Zanjan University of Medical Sciences in 2011

مقدمه: پرستاران در معرض عوامل تنش‌زاي گوناگوني در محيط كار قرار مي‌گيرند. بديهي است كه تنش شغلي بر سلامت جسمي و رواني پرستاران و كيفيت كار آنان تاثير مي‌گذارد. هدف از پژوهش حاضر، تعيين ميزان تنش شغلي پرستاران و شناسايي عوامل موثر بر آن است تا با شناخت بهتر اين عوامل جهت كاهش آن‌ها مداخلاتي انجام شود. روش‌ها: در اين مطالعه مقطعي، نمونه‌گيري طبقه‌اي- تصادفي به كار برده شد و 241 پرستار از بين پرستاران شاغل در بيمارستان‌هاي دانشگاه علوم پزشكي زنجان وارد مطالعه شدند. براي جمع‌آوري داده‌ها از دو پرسش‌نامه، ويژگي‌هاي شغلي و پرسش‌نامه تنش شغلي پرستاران (Nursing stress scale يا NSS) استفاده شد. داده‌ها با آزمون‌هاي آماري Kruskal-Wallis، Mann-Whitney U و Spearman correlation و به وسيله نرم‌افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتا‌يج: در اين مطالعه 2/1 درصد پرستاران مورد مطالعه تنش كم، 1/48 درصد تنش متوسط و 6/50 درصد نيز تنش زيادي را در محيط كار خود تجربه مي‌كردند. جنس مونث (007/0 = P) و افراد با انگيزه پايين براي ادامه تحصيل (050/0 = P) به طور معني‌داري تنش شغلي بالاتري داشتند؛ در حالي كه بين سن، وضعيت تاهل، نوبت كاري، سابقه كار، بخش محل كار، ميزان اضافه كاري و تعداد فرزندان با استرس شغلي ارتباط معني‌داري به دست نيامد. بحث و نتيجه‌گيري: ميزان تنش شغلي پرستاران در زنجان بالا بود. به نظر مي‌رسد انجام مداخلاتي براي گروه‌هاي در معرض خطر از جمله كاهش تعارض با پزشكان و يا درگيري با ديگر پرستاران موجب كاهش تنش شغلي در پرستاران خواهد شد.

Background: Nurses are exposed to various stressful situations in their work environment. It is obvious that occupational stress affects physical and psychological health of nurses and consequently the quality of their work. The purpose of the present study was to determine nursing occupational stress and factors influencing that in order to implement interventional programs for decreasing them. Methods: In this cross- sectional study, 241 nurses working in teaching hospitals of Zanjan were selected through stratified sampling. Data were collected through three questionnaires for demographic features, job characteristics and nursing stress scale. Data analysis was performed through SPSS16 and using Kruskal Wallis, Mann Whitney U test and Spearman Correlation. Results: In whole, 1.2% of the nurses had low tension, while 48.1% were suffering from moderate and 50.6% from high levels of tension in their positions. Female nurses and those without intention for continuing studies had significantly higher levels of job stress (p=0.007 and p=0.05 respectively). Job stress showed no significant relationship with age, marital states, shift working, job experience, work place, overtime working and number of children. Conclusion: The level of stress is high in nurses. It is suggested that implementing some interventional measures for decreasing nursing job stress, especially in high risk groups, such as preventing confrontation with physicians or coworkers can decrease job stress in nurses.