اثر تزريق داخل هيپوكامپي پروژسترون بر حافظه و يادگيري احترازي غيرفعال در موش صحرايي نر بالغ

The effects of intrahippocampus injection of progesterone on passive avoidance learning and memory in adult male rats

زمينه: پروژسترون به‌عنوان هورموني توليد مثلي در ساختمان مغز مورد بررسي قرار گرفته است. در پژوهش‌هاي جديد كه بيشتر با تزريق سيستميك انجام گرديده است، گزارش شده كه پروژسترون بر حالت‌هاي مختلف حافظه اثرات متفاوتي دارد. ولي اينكه آيا صرفاً هيپوكامپ واسطه پروژسترون در تقويت حافظه و يادگيري بوده است روشن نيست. بنابراين در بررسي كنوني تزريق داخل هيپوكامپي پروژسترون بر حافظه و يادگيري احترازي غيرفعال در ناحيه CA1 موش‌هاي صحرايي نر نژاد ويستار مورد بررسي قرار گرفته است. مواد و روش‌ها: حيوانات به 8 گروه هفت‌تايي شامل گروه‌هاي كنترل، شاهد سرم فيزيولوژي، شاهد روغن بادام (به‌عنوان حلال) و گروه‌هاي پروژسترون (5/.، 1، 5/1، 2 و 3 ميكروگرم بر كيلوگرم وزن بدن) تقسيم شد. در همه گروه‌ها به‌جز گروه كنترل جراحي و كانول‌گذاري با دستگاه استريوتاكس در ناحيه CA1 سمت چپ صورت گرفت. يك هفته بعد از بهبودي همه گروه‌ها با شاتل باكس آموزش داده شدند و بلافاصله بعد از آموزش دوزهاي مختلف پروژسترون در حجم 5/. ميكروليتر با كانول به ناحيه CA1 هيپوكامپ تزريق گرديد و گروه‌هاي شاهد به همان حجم سرم فيزيولوژي يا روغن بادام دريافت كردند، سپس حافظه همه گروه‌ها پس از 48 ساعت مورد ارزيابي قرار گرفت. يافته‌ها: تجزيه وتحليل آماري نشان مي‌دهد كه پروژسترون با دوزهاي 5/.، 5/1 و 2 ميكروگرم به‌طور معني‌داري (001/0 > P) حافظه و يادگيري احترازي غيرفعال را افزايش مي‌دهند. اما مقادير پروژسترون 1 و 3 ميكروگرم تاثير معني‌داري در حافظه و يادگيري احترازي غيرفعال ندارد. روغن بادام باعث افزايش حافظه و يادگيري احترازي غيرفعال در مقايسه با سالين مي‌شود (001/0 > P). نتيجه‌گيري: اين مطالعه نشان داد كه اثرات پروژسترون به‌عنوان يك نورواستروييد، بر حافظه و يادگيري وابسته به دوز استفاده شده از اين هورمون مي‌باشد و روغن بادام نيز با داشتن تركيبات ويتامين E، امگا 3 و اسيد اولييك نيز در تقويت حافظه و يادگيري نيز اثرات مفيدي دارد.

Background: Progesterone as a reproductive hormone is studied in the brain structure. New studies are mainly about systemic injection and have shown that the progesterone has different effects on memory. But it is not clear if hippocampus is mediator of progesterone in reinforcement of memory and learning. So, the effects of intra-hippocampal injection of progesterone on passive avoidance memory and learning was studied in male Wistar rats. Material and Methods: Animals were divided in eightgroups as a control, saline, almond oil (as a vehicle) and progesterone groups (0.5, 1, 1.5, 2, 3µg/Kg. body weight). All groups except the control were cannulated in left CA1 area by stereotaxic device. One week after recovery, all groups were trained by shuttle box and immediately after training different doses of progesterone in the volume of 0.5?L were injected through the cannula in CA1 of hippocampus and control groups received saline and almond oil at the same volume and condition respectively. After 48 hours passive avoidance memory and learning was evaluated. Results: Statistical analysis showed that 0.5, 1.5, 2 µg/µl progesterone groups had significantly improved passive avoidance learning and memory compared with saline group (p < 0.001), but 1 and 3 µg/µl progesterone groups did not show significant effect on passive avoidance learning and memory compared with saline group. Also almond oil increased passive avoidance learning and memory compared with saline group (p < 0.001). Conclusion: It seems that effects of progesterone as a neurosteroid on memory and learning depend on its dose. Also almond oil contains vitamin E, omega 3 and oleic acid that has beneficial effects on learning and memory.