بررسي شيوع عوارض مزمن گاز خردل بر بافت نرم دهاني در جانبازان شيميايي شهر زاهدان

Prevalence of chronic complications of sulfur mustard on the oral soft tissues Zahedan veterans

زمينه: عراق در جنگ تحميلي بارها از گازهاي شيميايي به‌ويژه خردل (سولفورموستارد) عليه نيروهاي ايراني استفاده نمود. اثرات گاز روي بافت‌هاي مختلف بدن به مقدار سم و مدت تماس بستگي دارد. با توجه به اهميت بررسي شيوع ضايعات دهاني، اين پژوهش در شهر زاهدان بر روي جانبازان شيميايي صورت گرفت. مواد و روش‌ها: اين بررسي از نوع مقطعي- توصيفي بر روي 70 بيمار صورت گرفت. پس از كسب رضايت از بيماران فرم پرسشنامه مشخصات فردي بيمار تكميل و معاينه شدند. در صورت وجود ضايعه در بافت نرم مورد بررسي دقيق‌ قرار گرفتند. همه اطلاعات به‌دست آمده در فرم‌هاي مخصوص گردآوري گرديد و با نرم‌افزار SPSS ويرايش 18 مورد آناليز آماري قرار گرفت. يافته‌ها: از ميان 82 بيمار مراجعه كننده 52 نفر داراي ضايعه دهاني و 18 نفر داراي مخاط دهاني سالم بودند. شايع‌ترين ضايعات دهاني مشاهده شده در اين بررسي پس از پيگمانتاسيون (8/52 درصد) زخم (8/ 42 درصد) و افزايش حجم و خونريزي از لثه (2/34 درصد) و ضايعات سفيد (پاك شونده (5/28 درصد) و غيرپاك شونده (8/22 درصد) بود. نتيجه‌گيري: شايع‌ترين محل ضايعات در لثه و زبان بوده‌اند. شمار زيادي از مراجعه كنندگان از وجود ضايعات در دهان خود مطلع نبودند و اين مساله لزوم تاكيد بر معاينات دوره‌اي دهاني توسط متخصصين را ايجاب مي‌كند

Background: Chemical gas, especially sulfate mustard (SM) was used against Iranian forces repeatedly during the Iraq war. Gas effects on various tissues within the body depend on amount and duration of exposure. According to the prevalence of oral lesions, this study was conducted in Zahedan city on the chemical warfare. Material and Methods: This descriptive cross-sectional study was performed on 70 patients. After obtaining the patientʹs consent form, a demographic questionnaire was completed by patients and the patients were examined. If there was soft tissue lesions, the cases were examined more closely. All data were collected on special forms and statistical analysis was performed by the SPSS computer program. Results: Among the 82 patients, 52 patients were with oral lesions and 18 patients were with healthy oral mucosa. The most common oral lesions seen in the study were pigmentation (52.8 %), ulcer (42.8%) and bleeding and gingival enlargement (34.2 %) and white lesions [picking (28.5 %) and Peel off (22.8 %)], respectively. Conclusion: The most common lesion sites were in the gums and tongue. Many patients referring were not informed of the lesions in their mouth and this problem emphasizes that the periodic oral examinations are required by specialists.