ابعاد پنج‎گانه شخصيت چهارچوبي براي پيش‌بيني رهبري تحول‌آفرين در محيط‌هاي آموزشي

The Big Five-Factor Model of Personality: A Framework for Predicting the Transformational Leadership in Educational Contexts

چكيده تحقيق حاضر با هدف شناسايي رابطه مدل پنج عاملي شخصيت و رهبري تحولآفرين و مشخص نمودن ميزان پيش‏بيني‎پذيري رفتار رهبري تحول‎آفرين براساس ابعاد پنج‎گانه شخصيت و سهم تبييني هركدام از آنها در پيشبيني رهبري تحولآفرين انجام شده است. فرضيه‎هاي تحقيق حاضر دلالت بر پيشبيني رهبري تحول‎آفرين براساس ابعاد روان ‎رنجورخويي، برون گرايي، همسازي، وظيفه‎شناسي و گشودگي به تجارب داشت. داده‎هاي تحقيق حاضر حاصل اجراي دو پرسش‎نامه بود. ابعاد شخصيت به‎وسيله نمرات خود ارزيابي مديران و با استفاده از «فرم كوتاه شخصيتسنج نيو» سنجيده شد. رفتارهاي رهبري تحول‎آفرين مديران نيز توسط زيردستان و با استفاده از «پرسش‎نامه چند عاملي رهبري» مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج تحليل داده‎هاي حاصل از مطالعه 56 مدير و 148 نفر از زيردستان آنها در مناطق نوزده‎گانه آموزش و پرورش شهر تهران نشان داد كه برون‎گرايي و گشودگي به تجارب جديد بهطور مثبت رهبري تحول آفرين را پيش‎بيني مي‎كند. وظيفه‎شناسي نيز رابطه معناداري با رهبري تحول‎آفرين دارد ولي نمي‎تواند رهبري تحول‌آفرين را پيش‎بيني كند. هم‌چنين رابطه بين دو بعد ديگر يعني روان ‎رنجورخويي و همسازي با رهبري تحول‎آفرين معنادار نبود. بنابر نتايج تحقيق حاضر مي‎توان گفت: رفتارهاي رهبري بهوسيله بعضي ويژگي‎هاي شخصيتي قابل پيش‎بيني است و برخي تفاوت‎هاي رفتاري رهبران تحول‎آفرين مي‎تواند نشات گرفته از ويژگي‎هاي شخصيتي باشد.

Abstract This study was carried out in order to identify the link between the 5-factor model of personality (the Big 5) with transformational leadershipand also to identify the extent of predictability of the transformational leadership in terms of five different facets of personality. Neuroticism, extraversion, agreeableness, conscientiousness and openness to experience were hypothesized topredict transformational leadership. Two questionnaires were used for data collection. Personality was measured through managers/ leaders’ self ratings using the NEO-FFI while subordinates rated their leaders’ behavior, using MLQ. Resultsbased on 56 leaders and 148 subordinates from 19 Educational Districts of Tehran Metropolitan revealed that extraversion and opennessto experience positively predicted transformational leadership. Conscientiousness was also positively correlated with transformational leadership, but cannot predict transformational leadership behaviors. Moreover there was no significant relationship between neuroticism and agreeableness, and transformational leadership. Accordingly, the resultsindicate that leadership behaviors can be predictable based on some personalitytraits. Also some behavioral differences among transformational leaders may originate from some personal traits.