ميزان پاسخ‌دهي تخمدان به تحريك تخمك‌گذاري در سيكل IVF متعاقب سيستكتومي لاپاراسكوپيك اندومتريوماي تخمدان

Ovarian response during IVF cycle following laparascopic cystectomy of ovarian endometrioma

زمينه و هدف: اندومتريوز تخمدانی يكی از بيماری‌های زنان در سنين باروری است. اثرات سيستكتومی در باروری اين بيماران مورد بحث است. در اين مطالعه، ما به بررسی اثر جراحی سيستكتومی لاپاراسكوپيك اندومتريوز تخمدانی از نظر پاسخ به تحريك تخمك‌گذاری در مقايسه با تخمدان مقابل پرداختيم.روش بررسی: در اين مطالعه مورد- شاهدی، 30 بيمار مبتلا به اندومتريوما يك طرفه تخمدان كه سابقه جراحی سيستكتومی لاپاراسكوپيك به روش Stripping داشتند، از سال 1388 الی 1391 در بيمارستان زنان دانشگاه علوم پزشكی تهران تحت تحريك تخمك‌گذاری در سيكل In Vitro Fertilization (IVF) قرار گرفتند. سپس تخمدان سيستكتومی شده با تخمدان مقابل از نظر تعداد فوليكول‌های توليد شده مقايسه شد.يافته‌ها: ميانگين سنی بيماران (4/3±3/32) سال بود. ميانگين اندازه كيست اندومتريومای جراحی شده (2/10±4/42) ميلی‌متر بود. ميانگين تعداد فوليكول‌ها در تخمدان‌های جراحی شده (2/1±5/2) با دامنه (5-1) بود و در تخمدان‌های كنترل ميانگين تعداد فوليكول‌ها (4/1±9/3) با دامنه (6-1) بود. آزمون آماری نشان داد كه اختلاف معنی‌داری بين تعداد فوليكول‌ها در تخمدان‌های جراحی شده‌ در مقايسه با تخمدان‌های جراحی نشده، وجود داشت به طوری‌كه كاهش معنی‌دار در ذخيره تخمدانی و توليد فوليكول‌ها در تخمدان‌های جراحی شده مشاهده شد (0/6- الي0/2-). 95%CI و (001/0>P).نتيجه‌گيری: سيستكتومی لاپاراسكوپيك اندومتريوما باعث كاهش پاسخ تخمدان به تحريك تخمك‌گذاری در سيكل IVF می‌شود. اين كاهش پاسخ تخمدان ارتباط معنی‌داری با سن، شاخص توده بدنی، اندازه و محل كيست و فاصله زمانی از جراحی تخمدان نداشت.

Background: Endometrioma of ovary is one of the common diseases during reproductive age and the effect of laparoscopic cystectomy of endometrioma on infertility is still matter of debate. We designed this case control study to evaluate the ovarian response to controlled ovarian hyperstimulation during IVF (In vitro fertilization) cycle following laparoscopic unilateral cystectomy of endometrioma. Methods: In a case control study, we enrolled 30 women with history of unilateral laparoscopic cystectomy of ovarian endometrioma in stripping method who underwent IVF cycle in women Hospital, 2009-2012. The numbers of follicles in response to controlled ovarian hyperstimulation during IVF cycle in the ovary with history of  unilateral laparoscopic cystectomy of endometrioma were compared with those from the contralateral ovary. Results: The mean age (±SD) of patients was 32.3 (±3.4). The mean (±SD) diameter of excised ovarian endometrioma was 42.4 (±10.4) mm. Interval since ovarian surgery to induction ovulation was 2.7 (±2.6) years. Mean number of follicles in the ovary with history of unilateral laparoscopic cystectomy of endometrioma was 2.5 (±1.2) with the range of 1 to 5 and in the control ovary 3.9 (±1.4) with the range of 1 to 6. There was significant difference in the number of follicles in the ovary with laparascopic cystectomy of endometrioma compared with opposite one (P<0.001).Conclusion: Laparoscopic cystectomy for unilateral endometrioma is associated with a reduced ovarian response to controlled ovarian hyperstimulation during IVF cycle. We did not find any statistically significant difference in reduced ovarian response with regard to patients age, body mass index, size and location of the cyst, and time duration since ovarian cystectomy.