طراحي مدل مراقبت معنوي در توانبخشي بيماران مبتلا به سرطان

Designing a model for spiritual care in rehabilitation of

زمينه و هدف: توانبخشي قسمت مهمي از برنامه مراقبتي بيماران مبتلا به سرطان مي‌باشد و متخصصان توانبخشي بر توجه به نيازهاي معنوي اين مددجويان تاكيد دارند. نيازهاي معنوي تحت تاثير فرهنگ مي‌باشد كه بايد در ارايه مراقبت معنوي ضمن توانبخشي به آن‌ها توجه نمود. اين مطالعه با هدف طراحي مدلي مطابق با واقعيت‌هاي موجود در كشور و فرهنگ مردم ايران جهت ارايه مراقبت معنوي در توانبخشي بيماران مبتلا به سرطان انجام گرفت. مواد و روش‌ها: اين مطالعه به صورت كيفي و با رويكرد تيوري زمينه‌اي در سال 1391 انجام شد. روش اصلي جمع‌آوري داده‌ها مصاحبه نيمه ساختار يافته با 28 نفر شامل 18 بيمار مبتلا به سرطان بستري در يكي از بيمارستان‌هاي تهران و خانواده‌هايشان، 6 پرستار انكولوژي، 1 پزشك، 2 روانشناس و 1 روحاني بود. طي دو مرحله ابتدا با استفاده از روش تيوري زمينه‌اي، تجارب مشاركت كنندگان تبيين گرديد. سپس با استفاده از يافته‌هاي حاصل از اين مرحله و مرور بر متون، مدل مناسب به روش 3 مرحله‌اي واكر و اوانت شامل مشخص كردن مفاهيم كليدي، مرور بر متون و سازمان‌دهي مفاهيم و بيانيه‌ها در داخل يك كل طراحي گرديد. يافته‌ها: طبقه مركزي در اين مطالعه «نياز به حمايت» بود كه بر اساس آن تيوري زمينه‌اي «تلاش براي كسب حمايت» و در ادامه «مدل مراقبت توانبخشي معنوي حمايت محور» ارايه گرديد. اجزاي مدل در دو بخش حمايت از بيمار به طور مستقيم (اجراي فرايند سيستماتيك مراقبت معنوي) و غير مستقيم (توانمندسازي پرستاران، تشكيل تيم توانبخشي مراقبت معنوي، شايسته‌سازي معنوي پرستاران و حمايت از خانواده) ارايه مي‌گردد. نتيجه‌گيري: طبق اين مدل، شناسايي و رفع نيازهاي معنوي بيماران طي يك رويكرد سيستماتيك، توسعه آگاهي و حساسيت پرستاران نسبت به نيازهاي معنوي بيماران، شايسته‌سازي معنوي و توانمند‌سازي پرستاران، ارتقاي عملكرد تيمي و حمايت از خانواده جهت فراهم آوردن مراقبت معنوي بيماران طي توانبخشي ضروري هستند.

Background and Objective: Taking care of cancer patients includes rehabilitation, and rehabilitation experts emphasize on the spiritual needs of these patients. Spiritual needs are influenced by culture, which should be considered while providing spiritual care in rehabilitation. Therefore, this study was conducted aiming to present a model compatible with existing realities in Iran and its nation’s culture in order to provide spiritual care in the rehabilitation of cancer patients. Materials and Method: This was a qualitative and grounded theory study performed in 2012. The main data collection method was semi-structured interviews with 28 individuals including 18 cancer patients in one of hospitals in Tehran (with their families), 6 oncology nurses, 1 physician, 2 psychologists, and 1 clergyman. During the two stages of this study, first, the participants’ experiences were explained via the ground theory. Then using the findings of the grounded theory and review of the literature, the appropriate model was designed with the three-stage method of Walker and Awant: 1. Specifying the key concepts, 2. Reviewing of the literature, and 3. Organization of concepts and expressions in a whole framework. Results: The findings showed that the core category is the need for support, based on which the grounded theory of “endeavor to achieve support” and the “support-based spiritual rehabilitation care model” were presented. The model contained two components i.e. supporting the patient directly (administering the systematic process of spiritual care) and indirectly (enabling the nurses, establishing a team for the spiritual care in the rehabilitation, developing spiritual competency in the nurses, and supporting the family). Conclusion: According to this model, recognizing and meeting the spiritual needs in patients by a systematic approach, developing of knowledge and sensitivity in the nurses regarding these needs, developing spiritual competency and enabling in the nurses, and supporting the family are necessary for providing spiritual care during rehabilitation.