ارزيابي متغيرهاي موثر بر رفتار پس‌انداز ملي در اقتصاد ايران

Evaluation of Effective Variables on Behavior of National Saving in Iranian Economy

در اين مقاله سعي شده است كه اثر رشد اقتصادي، درآمد سرانه، بار تكفل،‌تورم و تحولات ناشي از انقلاب بر نرخ پس‌انداز در اقتصاد ايران مورد بررسي قرار گيرد. براي اين منظور الگويي براساس مدل اوليه صندوق بين‌المللي پول طراحي شده كه نرخ پس‌انداز ناخالص ملي را به متغيرهاي فوق مرتبط ساخته و براي دوره زماني 79-1338 براورد شده است. نتايج حاصل از براورد الگو با استفاده از روش خودتوضيح با وقفه‌اي گسترده (ARDL) نشان مي‌دهد كه الگوي پوياي ما به سمت الگوي بلندمدت خود حركت مي‌كند. همچنين الگوي تصحيح خطا (ECM) كه بيانگر ارتباط نرخ پس‌انداز با متغيرهاي مستقل در كوتاه‌مدت است، نشان مي‌دهد ضريب تعديل به سمت تعادل 63/0 بوده و هر ساله به همين ميزان از عدم تعادل نرخ پس‌انداز يك دوره به دوره بعد تعديل خواهد شد. نرخ پس‌انداز ناخالص ملي نسبت به متغيرهاي مستقل، عملكردي يكسان در كوتاه‌مدت و بلندمدت از خود نشان مي‌دهد، بطوري كه اثر رشد اقتصادي و درآمد سرانه بر نرخ پس‌انداز مثبت و اثر نرخ تورم بر نرخ پس‌انداز منفي است. از طرف ديگر اثر بار تكفل بر نرخ پس‌انداز منفي است، لذا هر چه رشد جمعيت بالا باشد يا نرخ بيكاري افزايش يابد باعث افزايش بارتكفل و در نتيجه كاهش پس‌انداز خواهد شد.

In This Study, we attempted to evaluate the effect of economic growth, per capita income, dependency ratio, inflation and the Iranian Revolution on saving rate of Iranian economy. For this purpose, we developed a model based on a model of Aghevli et al in IMF and estimated it for the period of 1959-2000. The results of the our estimation with using auto-regressive distributed lag shows our dynamic model approach toward the long-run equilibrium model. Also, the error correction model which indicate the relationship between saving rate with independent variables in the short run shows that the adjustment coefficient toward equilibrium is 0.63 and this amount of saving rate disequilibrium adjusted from one period to the next one. In addition, National saving rate with respect to the independent variables has the same behaviour in the short run as well as in the long-run. The effect of growth rate and per capita income on saving rate is positive and inflation is negative and therefore, we can conclude that with higher population growth rate or rise of unemployment, dependency ratio will increase and saving rate will decrease.