طراحي روايي و پايايي ابزار پيشگيري از پوكي استخوان بر اساس الگوي اعتقاد بهداشتي در زنان

Designing the Validity and Reliability of Osteoporosis Prevention Instrument based on Health Belief Model in women

چكيده مقدمه: ابزارهاي سنجش و پرسش نامه هايي كه در تحقيق ها به كار گرفته مي شوند تا از طريق آن ها ميزان دستيابي به اهداف پژوهش اندازه گيري شوند، خود بايد استاندارد باشند تا حد ممكن ضمانت نتايج به دست آمده را تضمين نمود. پژوهش حاضر با هدف طراحي روايي و پايايي ابزار پيشگيري از پوكي استخوان بر اساس الگوي اعتقاد بهداشتي در زنان صورت پذيرفته است. مواد و روش ها: در اين مطالعه مقطعي كه روي 400 نفر از زنان 30 تا 50 سال شهر فسا صورت پذيرفت، پس از بررسي متون، ابزار لازم طراحي شد و روايي و پايايي آن بر اساس كسب نظر پانل خبرگان، محاسبه نسبت روايي محتوي، شاخص روايي محتوي، روايي صوري، تحليل عامل اكتشافي و نيز تعيين اعتماد ابزار با روش آزمون-آزمون مجدد، همساني دروني انجام گرفت. كليه تحليل ها با استفاده از نرم افزار vol.16 SPSS انجام شد. يافته هاي پژوهش: روايي 42 آيتم با محاسبه شاخص امتياز تاثير آيتم بالاتر از 15 درصد، شاخص نسبت روايي محتواي بالاتر از 79/0 ارزيابي و بر اساس تحليل عامل اكتشافي در 7 عامل دسته بندي شدند. پايايي كلي ابزار تحقيق با محاسبه آلفا كرونباخ برابر 87 درصد تاييد شد. پايايي پرسش نامه آگاهي 86 درصد، حساسيت درك شده 71 درصد، شدت درك شده 82 درصد، منافع درك شده 79 درصد، موانع درك شده 82 درصد، انگيزش 77 درصد، خودكارآمدي 79 درصد، راهنماي عمل 77 درصد تعيين گرديد. بحث و نتيجه گيري: نتايج اين مطالعه شواهد مناسبي در خصوص استحكام ساختار عاملي و پايايي ابزار سنجش سازه هاي مدل اعتقاد بهداشتي در مورد پيشگيري از پوكي استخوان در زنان، بر اساس انجام فرايند روان سنجي مورد مطالعه را فراهم نمود.

Abstract Introduction: Assessment tools and questi-onnaires that are used in research to measure the achievement of research ob-jecttives must be standardized themselves to ensure the results. The aim of this study was to design the validity and reliability of osteoporosis prevention instrument based on health belief model in women. Materials & Methods: This cross-sectional study was carried out on 400 women, aged 30 to 50 years old, in Fasa city. After revi-ewing the related literature, a suitable instr-ument was designed and its content validity ratio, content validity index, face validity, and exploratory factor analysis were mea-sured. For measuring the reliability of the scales, three methods, including test-retest, internal consistency, and agreement were used. Data analysis was done using SPSS software. Findings: Reliability of 42 items with imp-act score of 0.15 and content validity index of 0. 79 were evaluated based on explo-ratory factor analysis and classified into se-ven categories. The overall reliability, me-asured through Cronbach alpha, was 0. 87. Reliabilities of knowledge questionnaire, perceived susceptibility, perceived severity, perceived benefits, perceived barriers, mot-ivation, self-efficacy, and cue to action were 0.86, 0.71, 0.82, 0.79, 0.82, 0.77, 0.79, and 0.77, respectively. Discussion & Conclusion: This study prov-ided good evidence on the strength of factor structure and reliability of Health Belief Model structures for prevention of oste-oporosis women, according to the study of psychometrics process. Keywords: Health belief mod