رابطه‌ي سبك‌هاي رهبري مديران گروه‌هاي آموزشي با سطح روحيه‌ي اعضاي هيات علمي دانشگاه اصفهان و دانشگاه علوم پزشكي اصفهان

Relationship between Leadership Styles of Educational Departmentʹʹs Chairpersons and Moraleʹʹs Faculty Members in Isfahan University and Isfahan University of Medical Sciences

چكيده مقدمه: رهبري فرآيندي است كه طي آن مديريت سازمان مي‌كوشد تا با ايجاد انگيزه و ارتباط موثر، كاركنان را از روي علاقه و ميل به انجام وظايف سازماني ترغيب كنند و رسيدن به اهداف سازماني را تسهيل نمايند. آموزش عالي نقش مهمي در به‌سازي و توسعه‌ي زندگي فردي و اجتماعي افراد دارد. مقاله‌ي حاضر درصدد تعيين رابطه‌ي سبك‌هاي رهبري مديران گروه‌هاي آموزشي با سطح روحيه‌ي اعضاي هيات علمي دانشگاه‌هاي اصفهان و علوم پزشكي اصفهان بوده است. روش بررسي: نوع پژوهش توصيفي، همبستگي بود. جامعه‌ي آماري شامل كل اعضاي هيات علمي دانشگاه‌هاي اصفهان (491 نفر) و علوم پزشكي اصفهان (594) در سال تحصيلي 90-1389 بودند. روش نمونه‌گيري به‌صورت طبقه‌اي- تصادفي متناسب با حجم (320 نفر) بود و ابزار تحقيق شامل پرسش‌نامه‌ي استاندارد سبك‌هاي رهبري براساس نظريه‌ي رهبري مسير- هدف House (هدايتي، حمايتي، مشاركتي و موفقيت‌گرايي) و پرسش‌نامه‌ي محقق‌ساخته‌ي ابعاد سطح روحيه (تعلق خاطر، همانندي و عقلانيت) براساس مدلGetzels and Guba بودند كه روايي آن‌ها با استفاده از روايي محتوايي و صوري و پايايي آن‌ها با استفاده از محاسبه‌ي Cronbachʹs Alpha Coefficient (82/0=r2) و (89/0=r1) محاسبه گرديد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارSPSS نسخه‌ي 18 و در دو سطح آمار توصيفي (درصد، ميانگين، انحراف معيار و ضريب همبستگي Pearson) و استنباطي (آزمون t، رگرسيون چندمتغيره، تحليل واريانس چندگانه) استفاده گرديد. يافته‌ها: در دانشگاه اصفهان، ميانگين سبك‌هاي هدايتي، حمايتي و مشاركتي بيش‌تر از سطح متوسط و ميانگين سبك موفقيت‌گرايي كم‌تر از سطح متوسط بوده و نيز ميانگين ابعاد تعلق خاطر، همانندي و عقلانيت بيش‌تر از سطح متوسط بوده است. در دانشگاه علوم پزشكي اصفهان، ميانگين سبك‌هاي حمايتي و مشاركتي بيش‌تر ازسطح متوسط و ميانگين سبك‌هاي موفقيت‌گرايي و هدايتي كم‌تر از سطح متوسط بوده ولي ميانگين ابعاد تعلق خاطر، همانندي و عقلانيت بيش‌تر از سطح متوسط بوده است. ضريب همبستگي بين نمرات سبك‌هاي رهبري با سطح روحيه در سطح 05/0Pvalue? در دو دانشگاه معنادار بوده و نتايج رگرسيون چندمتغيره نيز نشان داد كه رابطه‌ي بين سبك‌هاي رهبري با سطح روحيه معنادار بوده است. نتيجه‌گيري: عملكرد ضعيف رهبري، منشا بحران‌هاي فزاينده‌اي در مراكز آموزشي مي‌شود. آموزش اثربخش زماني امكان‌پذير است كه افراد با روحيه و قوي در راه تحقق و دست‌يابي به اهداف آموزشي كوشش كنند. واژه‌هاي كليدي: رهبري؛ روحيه ؛ دانشگاه‌ها

Abstract Introduction: Higher education plays an important role in the improvement and development of individual and social life of individuals. One of the paths to judge how effectivesʹ university success and failure to achieving the objectives is the study morale of faculty members. This study sought to determine the relationship between the leadership styles of heads of departments and moraleʹs faculty members in Isfahan University and Isfahan University of Medical Sciences. Methods: A descriptive correlation research method was utilized. The statistics include the total of university faculty members (491 people) and Isfahan University of Medical Sciences (594 people) in during 2009-2010 academic years were selected through proportionate stratified random sampling. Research tools include questionnaire based on the goal setting theoryʹs House model (directive, supportive, participative ,achievement oriental) and moraleʹ components (belongingness, rationality, identification) based on Getzels and Guba model questionnaire. The content and face validity using the validity and reliability through Cronbachʹs alpha coefficient. (r1 = 0.82) and (r2 = 0.89) was calculated. The research data was analyzed through SPSS18 single sample t-test, Pearsonʹs correlation coefficient, multiple regression. Results: In Isfahan University directive, supportive, participative leadership styles, mean scores were higher than mean criteria and achievement oriental leadership mean scores were lower than mean criteria and moraleʹ components (belongingness, rationality, identification) mean scores were higher than mean criteria. In Isfahan University of Medical Sciences participative leadership styles, mean scores were higher than mean criteria and directive, achievement oriental leadership styles mean scores were lower than mean criteria and moraleʹ components (belongingness, rationality, identification) mean scores were higher than mean criteria. Correlation coefficient between scores on leadership styles and moraleʹs faculty members in the Pvalue?0.05 was significant. And multiple regression results also showed that the relationship between leadership styles with moraleʹs faculty members is significant. Conclusion: Poor performance leadership led to increase crisis in the university. Training can be effective when people are with a strong spirit and strive to realize and achieve educational goals. Keywords: Leadership; Morale; Universities