بررسي ارتباط بين سرمايه فكري با ارزش بازار شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادر تهران

The Relationship between Intellectual Capital and Market Value of the Corporations Listed in Tehran Stock Exchange

در دنياي دانش محور كنوني، دارايي‌هاي دانشي و سرمايه فكري عامل اصلي سودآوري و حفظ مزيت رقابتي شركت‌ها مي‌‌باشد. واقعيت، گوياي اهميت سرمايه فكري، شكاف بين ارزش دفتري و ارزش بازار شركت‌ها به ويژه از دهه هشتاد ميلادي به بعد مي‌باشد كه به عقيده اكثر تحليل گران مالي به افزايش سرمايه‌گذاري شركت‌ها در سرمايه فكري مربوط مي‌شود. از اين رو، هدف اصلي اين مقاله بررسي تاثير سرمايه فكري بر ارزش بازار شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مي‌باشد. در اين مقاله براي سنجش سرمايه فكري از مدل پاليك و مدل تعديل شده پاليك استفاده شده است. دوره زماني مورد مطالعه سال‌هاي 1384 تا 1388 و نمونه انتخابي شامل 130 شركت مي‌باشد. نتايج حاصل از آزمون اين پژوهش با استفاده از روش رگرسيون پانل ديتا (روش حداقل مربعات)، حاكي از اين است كه بين سرمايه فكري و ارزش بازار شركت ارتباط معني‌داري وجود دارد. نتايج تحقيق نشان دادند كه مدل تعديل شده نسبت به مدل اوليه پاليك از قدرت تبيين بالاتري برخوردار است. همچنين نتايج تحقيق نشان دادند كه در ميان عناصر تشكيل‌دهنده سرمايه فكري، كارآيي سرمايه انساني داراي بيشترين تاثير بر ارزش بازار شركت مي‌باشد.

Knowledge assets and intellectual capital are the major leverages for profitability and maintaining competitive advantages of corporations in today’s knowledge-based world. The difference between book value and market value of corporations, specifically since 1980’s onwards, which is analytically attributed to increased corporate investments in intellectual capital, indicates the importance of intellectual capital by itself. The purpose of this research is to investigate the association between the intellectual capital and the market value of corporations listed in Tehran Stock Exchange. The researchers used both “pulic’s model” and “modified pulic’s model” to measure intellectual capital. The population data sample was restricted to 130 corporations during 2005-2009. According to the results of testing the hypotheses through panel data least squares regression method, the intellectual capital has significantly positive correlation with the corporation’s market value. Moreover, the findings verified that “modified pulic’s model” presented more authoritative explanation than that of the preliminary “pulic’s model”. In the end, the research demonstrated that from among the various elements composing the intellectual capital, it was “human capital efficiency” that had the most significantly positive correlation with the corporation’s market value.