مقايسه جنسيتي هويت ديني و رابطه آن با مصرف رسانه‌اي (تلويزيون و ماهواره)؛ مورد مطالعه، دانش‌آموزان متوسطه شهر مرودشت (1391- 1392)

An Explanation of the Nature of civilization Based on Islamic Philosophy and Mysticism

شكاف جنسي از مهم‌ترين شكاف‌هاي هر جامعه‌اي است كه موجب تفاوت در ارزش‌ها، نگرش‌ها و رفتارهاي افراد مي‌شود. تفاوت ميزان پايبندي به دين و نوع مصرف رسانه‌اي متفاوتِ مردان و زنان، از مهم‌ترين اين تفاوت‌هاست؛ هرچند، تاكنون، رابطه بين هويت ديني و نوع مصرف رسانه‌اي كمتر بررسي شده است. مقاله حاضر با روش پيمايشي و مقطعي، ميزان هويت ديني دانش‌آموزان دختر و پسر متوسطه شهر مرودشت و رابطه آن با نوع مصرف رسانه‌اي (تلويزيون و ماهواره) آنان را بررسي كرده است. نتايج تحقيق نشان داد كه دختران در هر سه بعد هويت ديني (عاطفي، اعتقادي و عملي)، در مقايسه با پسران، به دين پايبند‌‌‌تر بوده‌اند. همچنين، دختران بيشتر تلويزيون و پسران بيشتر ماهواره تماشا مي‌كرده‌اند. به‌عبارتي، نوعي الگوي مصرف رسانه‌اي مبتني بر جنس وجود داشته است. همبستگي متغيرهاي تلويزيون و ماهواره با ابعاد هويت ديني، به ترتيب، مثبت و منفي بوده است. متغيرهاي مستقل تحقيق (جنس و مصرف رسانه‌اي) توانسته‌اند بيش از 50 درصد وردايي (واريانس) هويت ديني پاسخگويان و ابعاد سه‌گانه آن را تبيين كنند. نتايج تحليل وردايي (واريانس) دوطرفه نشان داد با وجود تاثيري كه تماشاي تلويزيون و ماهواره بر ابعاد هويت ديني دارند، تاثير متغير جنس بر هر سه بعد هويت ديني (به‌ويژه بعد عاطفي) بيشتر است. تاثير تلويزيون بيشتر تعديل‌كننده تاثير جنس بر ابعاد اعتقادي و عاطفي، و تاثير ماهواره بيشتر تعديل‌كننده تاثير جنس بر بعد عملي هويت ديني بوده است.

Gender gap is one of the most important phenomena in every society which causes differences in the peopleʹs values, views, and behaviors. Among the important differences are the degree of religiousness and the kind of media consumption in both men and women. However, the relationship between religious identity and the kind of media consumption has not been sufficiently surveyed. The present article, through survey and cultural methods, has investigated into the religious identity of male and female high-school students of Marvdasht and its relationship with the kind of media consumption (TV and satellite). The results indicate that girls have shown to be more religious-bound than boys regarding the three dimensions of religious identity, i.e. emotion, belief and practice. Also, girls mostly watched TV while boys mostly watched satellite programs. In other words, there was a model of gender-based media consumption. The correlation of TV and satellite variables with the dimensions of religious identity was positive and negative respectively. The independent variables of the research, media consumption and gender, could determine more than 50% of the variance of the respondentsʹ religious identity and its three dimensions. Variance analysis of both sides showed that although TV and satellite have some effects on the religious identity, the effect of the gender variable on the three dimensions, especially the emotional one, is significantly more. TV mostly modifies the effects of gender on belief and emotion, while satellite programs mostly modify the effects of gender on practice.