تبيين حقيقت تمدن بر اساس مباني فلسفه و عرفان اسلامي

An Explanation of the Nature of civilization Based on Islamic Philosophy and Mysticism

تبيين تمايز ابعاد وجودي تمدن از ساير شكل‌هاي اجتماع انساني، بر اساس مباني فلسفه و عرفان اسلامي، كاري است كه در اين مقاله به‌نحو تخصصي به آن پرداخته شده است و نتيجه حاصل از اين پژوهش، تبيين تمدن به‌عنوان يك وجود واحد اجتماعي است كه وحدت آن امري اعتباري نخواهد بود و وجودا داراي تعيني فرااعتباري و حقيقتاً اصيل است؛ زيرا ما‌بين عقبه فرهنگي آن اجتماع و انواع تعاملات اجتماعي آن يك پيوند ضروري و جدايي‌ناپذير برقرار گشته، به‌گونه‌اي كه تعاملات اجتماعي يك تمدن، ظهور ابعاد عميق فرهنگي آن اجتماع است و در نتيجه، در چنين حالتي بر خلاف ساير اجتماعات بشري، تعاملات بر پايه اعتبار صرف نخواهند بود. به‌منظور اثبات چنين نتيجه‌اي در ابتدا برهاني در تبيين نوعي خاص از اصالت وجود اجتماع ارايه شده كه در آن از دو قاعده فلسفه صدرايي يعني اتحاد عاقل و معقول و كليت سِعي استفاده شده است. به‌علاوه در تكميل اين برهان و پاسخ به شبهه‌اي پيرامون آن، به‌تفصيل به تبيين جايگاه اعتباريات اجتماعي با مبنايي عرفاني و نوين پرداخته شده كه در آن، از حقيقت انسان بر اساس نگاه عرفان اسلامي استفاده شده است. در پايان نيز بر اساس تبيين حقيقت تمدن، برهاني هستي‌شناسانه در اثبات اين حقيقت بلند كه به‌ضرورت برترين تمدن، تمدن اسلامي و با محوريت ولايت خواهد بود، ارايه گرديده است.

Distinguishing civilization from other forms of human social entities on the basis of Islamic philosophy and mysticism is what is done in an expert manner in this article. It is concluded that civilization as a social unit is indeed, in the existential sense of the word, not arbitrary but an authentic one. This is because there exists an inseparable link between civilizationʹs cultural background and its various social interactions in the sense that this latter signifies the emergence of the societyʹs deep cultural possibilities, which dismisses any notion of arbitrariness as compared to other forms of human entities. To prove this, we have first offered an argument to explain the existential necessity of a particular kind of society, using Mulla Sadraʹs principle of subject-object identity and existential universal. Furthermore, to complete the argumentation by resolving a surrounding doubt, we have explained the status of social arbitrariness with a mystical and new basis in which human nature is used in an Islamic mystical manner. In the end, based on the explanation given about the nature of civilization, we have offered an ontological argument to prove the ultimate supremacy of the Islamic civilization centered upon velayat.