بررسي عقل و عقلانيت و خودبسندگي آن از منظر فلاسفه با رويكرد پاسخ‏گويي به شبهات مخالفان فلسفه

An Inquiry into Reason and Rationality and its Self-Sufficiency in the Philosophers’ View with an Emphasis on Answering the Doubts of the Opponents of Philosophy

تقابل عقل فلسفي با عقل ديني و انكار عقلانيت فلسفي ازجمله مطالب جديدي است كه امروزه برخي نويسندگان در حوزه انديشه ديني بدان مي‏پردازند. خودبسندگي عقل فلسفي و گرفتاري آن در چنگال قواعد فلسفه يونان باستان شبهات ديگري هستند كه در برابر گرايش به فلسفه پديد آمده‏اند. عدم درك صحيح معناي عقل و عقلانيت در فلسفه اسلامي و آشنايي نابسنده با انديشه‏هاي ناب اين فلسفه اصلي‏ترين دليل چنين برداشت‏ها و نسبت‏هايي است. مقاله پيش‏رو با بازكاوي معناي اين واژه‏ها در متون اصيل فلسفه اسلامي، درصدد پاسخ‏گويي به اشكالات و شبهات مزبور است.

The contrast between philosophical intellect and religious intellect as well as the denial of philosophical intellectuality are among the new discussions dealt with by some authors in the sphere of religious thought. Self-sufficiency of philosophical intellect and its slavery in the hands of philosophical rules of the ancient Greece are among other doubts casted upon philosophy. No proper understanding of the meaning of intellect and intellectuality in Islamic philosophy and insufficient acquaintance with pure thoughts of that philosophy are among the main reasons for such misunderstandings. The present article reviews the meanings of these terms in original texts of Islamic philosophy to answer the abovementioned objections and doubts.