استفاده از روش القاي خلط در تشخيص بيماران مشكوك به سل ريوي بدون خلط

Sputum induction in the diagnosis of pulmonary tuberculosis in patients without sputum

زمينه و هدف: اخيرا روش القای خلط به‌عنوان روشی مؤثر و ارزان برای به‌دست آوردن نمونه‌های خلط با كيفيت بالا از بيماران مشكوك به سل ريوی معرفی شده است. بسياری از پزشكان كشور با اين روش آشنا نيستند. اين مطالعه تلاشی در جهت آشنايی پزشكان با اين روش در بيماران مشكوك به سل ريوی می‌باشد. روش بررسی: از تير لغايت بهمن 1389 بيماران دارای شواهد كلينيكی يا راديولوژيك به‌نفع سل ريوی كه قادر به دادن نمونه خلط نبودند، وارد مطالعه شدند. بيماران با استفاده از نبولايزر اولتراسوند و سالين هايپرتونيك 3% استريل به‌مدت 20 دقيقه تحت القای خلط قرار گرفتند. كيفيت نمونه خلط (نسبت سلول‌های پلی‌مورف به سلول‌های اپی‌تليال ≤2) بررسی شد. اطلاعات بيماران شامل جنس، سن، (±)HIV و شواهد راديولوژيك مثبت به‌نفع سل ريوی ثبت و تحت آناليز آماری قرار گرفت.  يافته‌ها: 50 بيمار مشكوك به سل ريوی وارد مطالعه شدند ]23 مرد (SD±Mean سن 24/20±21/51) و 27 زن (SD±Mean سن 00/18±40/55)[. سرفه شايع‌ترين شكايت منجر به مراجعه در بيماران و شايع‌ترين ضايعه راديولوژيك انفيلتراسيون و كانساليديشن در كليشه‌ها بود. تست PPD در تعداد 21 (42%) بيمار مثبت گزارش شد (حساسيت 5/61%، ويژگی 8/64%، ارزش اخباری مثبت 38%، ارزش اخباری منفی 7/82%). روش القای خلط در 90% بيماران منجر به توليد نمونه‌های مناسب خلط شد. اسمير و كشت در 13 (26%) از بيماران مثبت گزارش شد.  نتيجه‌گيری: القای خلط روشی كم تهاجمی و كم هزينه بوده كه به‌نيروی انسانی كمی احتياج دارد و با نتايج رضايت‌بخشی در جهت به‌دست آوردن نمونه‌های خلط با كيفيت بالا از بيماران بدون خلط همراه است.

Background: Sputum induction has been recently introduced as an effective and inexpensive method for obtaining high quality sputum samples in patients without spontaneous sputum. As all Iranian physicians might not be familiar with this method yet, the results of this study could be of help in this regard. Methods: During June 2010 to January 2011, all pulmonary tuberculosis (PTB) suspected patients, with clinical and/or radiological evidence in favor of PTB who had been referred to the Pulmonary Diseases department of Imam Khomeini Medical Center were enrolled in the study, if they were without spontaneous sputum. Sputum induction was performed using ultrasound nebulized hypertonic 3% sterile saline for 20 minutes. The laboratory was requested to report if the samples were of the intended quality (Polymorphonuclear Cells/Squamus Epithelial Cells≥2). The patientsʹ demographic data, HIV serology and chest radiological findings in favor of PTB were recorded and analyzed. Results: In 50 patients with suspected PTB [23 men (mean age (±SD), 51.21±20.24) and 27 women (mean age (±SD) 55.40±18.00)], cough was the most common complaint. The most prevalent radiological findings were infiltration and consolidation. PPD was positive in 21 (42%) patients. Sputum induction led to obtaining proper sputum samples in 90% of the patients. Positive sputum smear and culture were seen in 13 (26%) cases. Conclusion: Sputum induction is a cost-effective and minimally invasive method which is associated with satisfactory results for obtaining high quality sputum samples in patients without spontaneous sputum.