اندازه‌گيري فلزات جيوه، سرب، آرسنيك، كادميوم و كروم در نمك و آب درياچه‌ مهارلو (استان فارس) در فصول مختلف سال

Determination of mercury, lead, arsenic, cadmium and chromium in salt and water of Maharloo Lake, Iran, in different seasons

سابقه و هدف: امروزه آلودگی‌های محيط زيست، يكی از مخاطرات و موضوعات مهم در بحث ايمنی مواد غذايی در سطح جهان است. با توجه به اهميت نمك و آب در رژيم غذايی و استحصال آن از درياچه مهارلو، مطالعه حاضر سعی در اندازه‌گيری غلظت فلزات سنگين كروم، جيوه، آرسنيك، كادميوم و سرب در نمك و آب درياچه مهارلو در فصول مختلف سال به عنوان يكی از مهم‌ترين آلاينده‌های زيست محيطی دارد. مواد و روش‌ها: به منظور پايش آلودگی فلزات كروم، آرسنيك، جيوه، كادميوم و سرب از مرداد 1388 تا ارديبهشت 1389 در هر فصل، 5 نمونه از آب و نمك اين درياچه، نمونه‌برداری صورت گرفت و پس از هضم نمونه‌ها، غلظت اين فلزات با استفاده از دستگاه جذب اتمی تعيين شد. يافته‌ها: ترتيب غلظت فلزات در فصول مختلف به ترتيب در نمك Hg < Pb < Cd < As < Cr و در آب Pb < Cd < Hg < As < Cr بود. در نمك، بيشترين غلظت فلزات كروم، كادميوم، آرسنيك و سرب در فصل بهار و برای جيوه در فصل تابستان مشاهده گرديد و همچنين در نمونه‌های آب، بيشترين غلظت آرسنيك و كادميوم در فصل بهار، جيوه و كروم در تابستان و فلز سرب در پاييز به دست آمد. استنتاج: تغييرات غلظت فلزات در فصول مختلف سال، ناشی از تغيير ميزان آب ورودی و فعاليت‌های انسانی به ويژه فعاليت‌های كشاورزی در فصول مختلف می‌باشد. همچنين غلظت جيوه و سرب در نمونه‌های نمك اين درياچه، كمتر از استاندارد (ايران) حداكثر مجاز آلاينده‌ها، در نمك خوراكی بود.

Background and purpose: Today, environmental pollutions are of the most important issues and hazardous in food safety around the world. Given the importance of salt and water in dietary, and extracting them from Maharloo Lake, Iran, this study aimed to investigate the concentrations of heavy metals, as environmental pollutions, in salt and water of this lake at different seasons. Materials and methods: In order to monitor heavy metals, including chromium (Cr), mercury (Hg), arsenic (As), cadmium (Cd) and lead (Pb), water and salt samplings were done in each season from August 2009 to May 2010. Using atomic absorption, the concentration of the mentioned metals was determined after digesting the samples. Results: The order of concentration of detected metals in different seasons in salt was Cr > As > Cd > Pb > Hg, and in water was Cr > As > Hg > Cd > Pb. In salt, the highest concentrations of Cr, Cd, Pb, and As were detected in spring and of Hg was seen in summer. Also in water, the highest concentrations of As and Cd were detected in spring, of Cr and Hg in summer, and of Pb in autumn. Conclusion: In summary, it could be concluded that the changes in the concentration of metals during different seasons was caused by the changes in the inlet water and human activities, especially agricultures. In addition, compared to Iranian standard, determined concentrations of Pb and Hg in salt samples were lower.