اثر تقسيط و ميزان كود اوره بر تجمع نيترات و عملكرد سوخ پياز در توليد خارج از فصل در دشت جيرفت

Effect of the Amount and Time of Partitioning of Nitrogen Fertilizer on the Yield and Nitrate Content of Onion in Out-Season Production in Jiroft

با توجه به طرح استمرار توليد پياز در نيمه دوم سال در مناطق نيمه‌گرمسير و به منظور تعيين مناسب‌ترين مقدار و نحوه استفاده از كود اوره براي دستيابي به حداكثر عملكرد كه در عين حال داراي حداقل تجمع نيترات در پياز(Allium cepa L.) باشد، اثرات هفت سطح كودي (0، 90، 180، 270، 360، 450، 540 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار) و سه دوره مصرف (2، 3 و 4 بار تقسيط سطوح كودي) در آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در شهرستان جيرفت مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان دادند كه با افزايش مصرف نيتروژن طول برگ و ضخامت طوقه افزايش و درصد ماده خشك كاهش مي‌يابد. مقدار كود تاثير بسيار معني‌داري بر عملكرد و طول و قطر پياز نيز داشت. بيشترين عملكرد و طول و قطر پياز با مصرف270 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار حاصل و مصرف مقادير بيشتر كود از عملكرد و طول و قطر پياز‌ها كاست. ميزان نيترات پياز‌ها به شدت تحت تاثير مقدار كود قرار گرفت و بالاترين غلظت نيترات به مقدار8/126 ميلي‌گرم در كيلوگرم وزن تر از مصرف بيشترين مقدار كود نيتروژن حاصل شد. نيترات و درصد ماده خشك تحت تاثير دوره تقسيط مصرف كود قرار گرفتند. با توجه به نتايج اين آزمايش در صورتي كه عملكرد و ميزان نيترات پياز مورد نظر باشند، تيمارهاي بيش از 180 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار در اين منطقه و اراضي مشابه توصيه نمي‌شود.

Production of onion all thruough the year particularly in semi tropical regions has been considered as an alternative to fulfil the local markets needs. In order to determine the best amount and method of urea fertilizer application so that to have higher yeild and lower amount of nitrate content the effects of seven levels of urea fertilizer including 0, 90, 180, 270, 360, 450 and 540 kg of nitrogen per ha and three different partitioning method of fertilizer application including application at 2, 3 and 4 times of each of the above mentioned amounts of fertilizers during the growing period were examined in a factorial experiment based on randomized complete block design with three replications in Jiroft. Results showed that increasing the amount of nitrogen fertilizer increased leaf length and crown diameter but decreased dry matter. The amount of fertilizer also showed significant effect on diameter and length. The highest bulb dry meter and length and yield were obtianed by application of 270 kg/ha of nitrogen while using higher amounts caused them to decrease. Nitrate content of the bulbs was strongly affected by the amount of nitrogen fertilizer applied so that the highest value (126.8 mg/kg/ fresh weight) was obtianed under highest level of nitrogen fertilizer. Nitrate content and bulb dry matter were also affected by the number of times of fertilizer application. Results of this study suggesting that to obtain high yield and low nitrate content, more than 180 kg of nitrogen per ha should not be applied.